ازدواج کنید و بچه بیاورید، هر چه شد، شد !

در ماه های گذشته، در چندین نوبت شاهد مطرح شدن بحث هایی با موضوع طولانی شدن صف پرداخت وام ازدواج در کشورمان بوده ایم. حتی اخیرا بر پایه آمار هشت ماهه بانک مرکزی از وام های ازدواج و فرزندآوری، این نکته مشخص شده که تعداد صف ماندگان از یک میلیون نفر گذشته است. 

حال بر پایه جدیدترین آمار بانک مرکزی، تعداد وام های ازدواج پرداختی امسال حتی از آمار ۳ سال پیش در همین بازه زمانی نیز کمتر ثبت شده است. این در حالی است که در سال ۱۴۰۲بیش از ۶۵۸ هزار نفر تا دی ماه وام گرفته بودند اما امسال ترمز پرداخت ها کشیده شده است. این قبیل آمارها سبب شده بسیاری از صاحب‌نظران بر ضرورت رسیدگی جدی به عملکرد بانک ها در زمینه پرداخت وام ازدواج تاکید کنند. 

از یاد نبریم که در سال های گذشته، تلاش های زیادی برای افزایش آمار ازدواج و البته فرزندآوری در کشورمان صورت گرفته است. حال در شرایطی که تسهیلات تعیین شده برای این موارد که باید در نقش مشوق ظاهر شود و تا حدی موانع را برای آن ها رفع کند، زمان زیادی جهت تخصیص می گیرد، این معادله تنها یک پیام را به افراد می رساند و آن هم این است که آن ها باید با تکیه صرف بر توانمندی های خود، با طیف متنوعی از مشکلات مقابله کنند و چندان روی مشوق های دولتی حساب باز نکنند. این موضوع  فی نفسه افراد را در زمینه حرکت به سمت ازدواج یا فرزندآوری، با مشکل رو به رو می کند. موضوعی که به ویژه با توجه به شرایط سخت اقتصادی فعلی در کشورمان، ابعاد و ماهیت جدی‌تری را به خود می گیرد. 

نکته دیگر اینکه تاکنون بارها و بارها بسیاری از منتقدان و کارشناسان اقتصادی خواستار رسیدگی جدی به عملکرد بانک ها در حوزه هایی نظیر تخصیص وام ازدواج شده اند. استدلال اصلی در این میان این است که بانک ها آنطور که باید و شاید با این روند همراهی نمی کنند و سخت‌گیری ها جهت تخصیص تسهیلات از سوی آن ها زیاد است. از این رو، نهادهای متولی باید به نحوی جدی به مساله ورود کنند و موانع احتمالی در این حوزه را رفع کنند. 

ورای این ها، باید توجه داشته باشیم که مواردی نظیر تخصیص وام ازدواج یا فرزند آوری، با پیامدهای اجتماعی مثبت همراه هستند و موضوع را صرفا نباید یک مساله اقتصادی دید. به هر حال، پرداخت تسهیلاتی از این دست سبب می شود تا افراد ولو به صورت محدود این حس را پیدا کنند که مورد حمایت هستند و می توانند بر مشکلات غلبه کنند. هم ازدواج و هم فرزند آوری پدیده هایی هستند که برای آینده کشور مفید هستند. با این حال، به نظر می رسد برخی سوعملکردها در رابطه با آن ها به ویژه در بُعد حمایتی سبب شده تا در سال های گذشته هم با کاهش نرخ ازدواج و هم فرزندآوری رو به رو باشیم. موضوعی که برای آینده ایران به هیچ عنوان مثبت نیست.