خبرگزاری مهر - گروه استانها: نقش بودجه فرهنگی در تقویت خانواده، تربیت نسل جوان و کاهش آسیبهای اجتماعی است و نشان میدهد که فرهنگ نه هزینه، بلکه سرمایهای پایدار برای توسعه کشور است.
حجت الاسلام والمسلمین سعید جان آبادی، معاونت فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار مهر به بیان نقش کار فرهنگی پرداخت.
* در آغاز گفتوگو، اگر پیامی برای مردم و بهویژه بانوان کشور دارید، بفرمائید.
میلاد با سعادت حضرت زهرا (س) را به همه هممیهنان تبریک عرض میکنم و روز زن و روز مادر را به تمام بانوان و مادران گرامی ایران زمین شادباش میگویم. امیدوارم این ایام برای ملت شریف ایران سرشار از خیر، برکت و آرامش باشد.
* در روزهای اخیر بحثهایی درباره حذف یا کاهش بودجه نهادهای فرهنگی مطرح شده است. ارزیابی شما از این موضوع چیست؟
به نظر میرسد چنین پیشنهادی در شرایط کنونی کشور، نهتنها راهحل نیست، بلکه یک آدرس غلط و تصمیم نادرست است. ما امروز با مجموعهای از مسائل روبهرو هستیم که ریشه آنها کاملاً فرهنگی است. بنابراین کاهش بودجه فرهنگی، بهجای حل مشکلات، میتواند آنها را تشدید کند و کشور را با چالشهای عمیقتری مواجه سازد.
* کدام مسائل کشور را دارای ریشه فرهنگی میدانید و چرا تأکید دارید که باید با رویکرد فرهنگی حل شوند؟
بخش قابل توجهی از چالشهای امروز کشور، از مسائل خانواده و تربیت گرفته تا سبک زندگی، روابط اجتماعی و حتی موضوعاتی مانند حجاب، همگی ریشه در فرهنگ دارند. این مسائل با دستور و بخشنامه حل نمیشوند؛ نیازمند فرهنگسازی، آموزش و کار مستمر فرهنگیاند. خود دولت نیز بارها تأکید کرده که حل این مسائل بدون فرهنگسازی ممکن نیست. بنابراین منطقی نیست که اولین تیغ صرفهجویی به سمت فرهنگ برود.
* نهادهای فرهنگی مردمی چه نقشی در مدیریت مسائل اجتماعی و تربیتی دارند؟
این نهادها در بسیاری از نقاط کشور، بهویژه مناطق کمبرخوردار، نقش جبرانکننده و مکمل دارند. هر جا خلأ اجتماعی یا تربیتی وجود داشته، همین مجموعههای مردمی وارد میدان شدهاند و آن هم با کمترین بودجه و بیشترین بازدهی. حذف یا تضعیف این نهادها نهتنها مشکلی را حل نمیکند، بلکه شکاف اجتماعی را افزایش میدهد و آسیبهای فرهنگی را تشدید میکند.
* اگر بودجه فرهنگی کاهش یابد، چه پیامدهایی برای کشور قابل پیشبینی است؟
اگر امروز هزینههای فرهنگی حذف یا کاهش یابد، فردا باید چندین برابر آن را در حوزههای آسیبهای اجتماعی، امنیتی و حتی اقتصادی پرداخت کنیم. این موضوع یک ادعای نظری نیست؛ تجربه سالهای گذشته نیز نشان داده که بیتوجهی به فرهنگ، هزینههای سنگینی در سایر حوزهها ایجاد میکند. اگر در سالهای گذشته سرمایهگذاری فرهنگی بیشتری انجام شده بود، امروز با بسیاری از چالشهای موجود مواجه نبودیم.
* شما اشاره کردید که بخشهایی از اقتصاد کشور نیازمند اصلاح جدی هستند. این بخشها کداماند و چرا معتقدید اصلاح آنها اولویت دارد؟
در اقتصاد کشور بخشهایی وجود دارد که بهدلیل نبود شفافیت، به هلدینگها و مجموعههایی تبدیل شدهاند که برخی ورشکستهاند و برخی سالهاست بدون نظارت مؤثر فعالیت میکنند. گردش مالی این بخشها بسیار بزرگ است و اصلاح آنها اثر صدبرابری بر بودجه کشور دارد. اگر دولت بهدنبال اصلاح اقتصادی است، طبیعیترین و عقلانیترین نقطه شروع همینجاست؛ نه نهادهای فرهنگی که با چند درصد ناچیز از بودجه عمومی اداره میشوند.
* به نظر شما مسیر صحیح اصلاح بودجه و مدیریت منابع کشور چیست؟
مسیر اصلاح از شفافسازی، بازسازی ساختارهای مالی و اصلاح بخشهای بزرگ و غیرشفاف اقتصادی میگذرد، نه از تضعیف فرهنگ. فرهنگ هزینه نیست؛ یک سرمایهگذاری بلندمدت است. اگر این سرمایهگذاری امروز کمرنگ شود، اولین آسیب به جامعه، خانواده و نسل جوان وارد میشود. بنابراین نباید چنین اقدامی در کشور رخ دهد.
* برخی ممکن است این موضعگیری را سیاسی یا جناحی تلقی کنند. پاسخ شما چیست؟
نگاه ما به این موضوع کاملاً غیرسیاسی و غیرجناحی است. این نگاه مبتنی بر واقعیتهای میدانی و تجربه سالها فعالیت فرهنگی در سراسر کشور است. آنچه مطرح شد، حاصل مشاهده مستقیم و لمس واقعیات در میدان عمل است، نه تحلیلهای سیاسی یا جناحی.
* جمع بندی پایانی را بفرمائید.
امیدوارم مسئولان کشور با دقت و دغدغهمندی به این موضوع نگاه کنند و با اتخاذ تصمیمات عقلانی، مانع تضعیف حوزه فرهنگ شوند. فرهنگ زیربنای پیشرفت کشور است و بیتوجهی به آن، آسیبهای جبرانناپذیری به جامعه وارد میکند. برای همه مردم عزیز آرزوی موفقیت دارم و التماس دعا دارم. خداوند نگهدار همه شما باشد.
