پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو به عهده کیست؛ خریدار یا فروشنده؟

به گزارش تسنیم، مالیات نقل‌ و انتقال خودرو یکی از مراحل اصلی خرید و فروش خودرو در ایران است؛ مالیاتی که پیش از تعویض پلاک باید پرداخت شود و بدون تسویه آن، هیچ انتقال قانونی مالکیتی انجام نخواهد شد. هرچند طبق قانون، این مالیات بر عهده فروشنده است، اما در بسیاری از معاملات، طرفین توافق می‌کنند که خریدار پرداخت آن را انجام دهد؛ توافقی که تنها زمانی معتبر است که کتبی و دارای امضای هر دو طرف باشد.

مالیات نقل‌ و انتقال، مبلغی است که دولت هنگام خرید و فروش خودرو از مالک خودرو می‌گیرد تا بخشی از هزینه‌های عمومی را پوشش دهد. این مالیات همانند مالیات ارزش افزوده (VAT) عمل می‌کند؛ یعنی در لحظه نقل‌ و انتقال، فرد باید سهم مالیاتی مرتبط با ارزش خودرو را پرداخت کند.

این مالیات ربطی به جریمه، بدهی، خلافی یا عوارض شهرداری ندارد و یک بخش کاملاً مستقل از فرآیند نقل‌ و انتقال خودروست.

چه کسی موظف به پرداخت مالیات است؟

اصل قانون می‌گوید: فروشنده باید مالیات نقل و انتقال را بپردازد. اما عرف بازار و توافق‌های خصوصی معمولاً این روند را تغییر می‌دهد.

نکته کلیدی:
اگر خریدار و فروشنده توافق کنند که مالیات را خریدار بدهد، باید توافق‌نامه کتبی داشته باشند. توافق شفاهی در مراجعه به مراکز تعویض پلاک هیچ اعتباری ندارد.

مهم‌ترین عواملی که تعیین کننده میزان مالیات نقل و انتقال یک خودرو هستند شامل نوع خودرو، سال تولید و تولید داخل یا وارداتی بودن آن است. هرچه قیمت یک خودرو بیشتر باشد میزان مالیات آن بالاتر خواهد بود. همچنین مالیات نقل و انتقال خودروهای صفرکیلومتر در سال 1404 بیشتر از مدل‌های کارکرده و دست‌دوم است. از طرف دیگر مالکان خودروهای وارداتی می‌بایست مالیات بیشتری را نسبت به خودروهای داخلی بپردازند.

مبنای محاسبه مالیات چطور تعیین می‌شود؟

- نوع خودرو
    •    خودروهای داخلی: 1 درصد ارزش روز
    •    خودروهای خارجی: 2 درصد ارزش روز

البته تمامی وسایل نقلیه از جمله موتورسیکلت‌ها نیز مشمول قانون مالیات نقل و انتقال هستند. مالیات نقل و انتقال موتورسیکلت نیز بر اساس سال تولید، قیمت و ارزش و همچنین تولید داخل یا وارداتی بودن متغیر است.

جریمه دیرکرد چقدر است؟

در صورتی که مالیات نقل و انتقال خودرو تا دو ماه پس از موعد مقرر پرداخت نشود شامل جریمه دیرکرد خواهد شد و میزان جریمه نیز 2 درصد مالیات متعلقه به ازای هر ماه تأخیر است.  علاوه بر این سال تولید خودرو به‌طور مستقیم روی ارزش کارشناسی خودرو اثر می‌گذارد. هر چه خودرو به سال جاری نزدیک‌تر باشد، ارزش‌گذاری آن بیشتر است و در نتیجه مالیات بیشتری باید پرداخت شود.

 درصورتی‌که از زمان تولید خودرو 6 سال بگذرد، از مبلغ مالیات نقل‌ و انتقال ماشین 10 درصد کم می‌شود. مالیات نقل‌ و انتقال خودرو کارکرده با عمر بیشتر از 6 سال نیز 40 درصد کمتر از خودروی صفر است. کسر این اعداد از مبلغ مالیات خودرو کارکرده، ربطی به خارجی یا داخلی بودن خودرو ندارد.

در مجموع برای استعلام میزان مالیات، باید به سامانه نقل و انتقال خودرو به آدرس https://cartransfer.tax.gov.ir مراجعه کنید.