لخته خون در بارداری، هماتوم قابل پیشگیری است؟

چند دهه پیش، هنگامی‌که یک خانم باردار خونریزی زودتر از موعد را تجربه می‌کرد، پزشکان تصور می‌کردند که سقط زودرس جنین در راه است. آن‌ها اطلاعات دیگری در این زمینه نداشتند. اکنون، به کمک فناوری سونوگرافی پزشکان قادر به انجام معاینات دقیق‌تری هستند.

هماتوم ساب کوریونیک یا SCH تجمع خون میان غشاء، جفت و رحم است. نام فنی‌تری که بر آن گذاشته‌اند کوریون است. برخی از پرشکان از آن به‌عنوان لخته‌ی خونی نیز یاد می‌کنند.

دلایل هماتوم ساب کریونیک

هیچ دلیل شناخته‌شده‌ای برای هماتوم ساب کوریونیک وجود ندارد اما بسیاری از پژوهشگران بر این باورند که طی لانه‌گزینی تخمک، تخمک به آرامی از رحم جدا یا پاره می‌شود و باعث خونریزی می‌گردد. در واقع، فرد هیچ نقشی در این مشکل ندارد و نمی‌تواند از آن جلوگیری کند. SCH در همه‌ی خانم‌های باردار در هر سن و نژادی رخ می‌دهد.

تشخیص هماتوم ساب کریونیک

تشخیص هماتوم ساب کریونیک به علائم و نشانه‌هایی بستگی دارد که از طریق سونوگرافی دیده می‌شوند. بسیاری از خانم‌ها در هنگام مراجعه به پزشک یا بخش اورژانس از خونریژی واژینال در اوایل بارداری شکایت دارند. سونوگرافی، چه از نوع واژنی باشد چه شکمی، در چنین شرایطی انجام خواهد شد. در هنگام انجام سونوگرافی، پزشک یا مسئول سونوگرافی جنین را مکان‌یابی خواهد کرد و شرایط کنونی آن‌را بررسی خواهد نمود. تشخیص هماتوم ساب کوریونیک بدون چشم مسلح، بسیار دشوار است. لخته‌ی خونی به صورت یک توده‌ی سیاه رنگ در رحم دیده می‌شود. این توده‌ای به‌گونه‌ای است که گویا یک جفت دیگر نیز در رحم وجود دارد. تصاویر سونوگرافی معمولی به صورت سیاه رنگ با توده‌هایی شبیه به استخوان دیده می‌شوند. پس از آن‌که تصویری از لخته‌ی خونی مشاهده شد و سقط جنین نیز در مورد بیمار رخ نداد، مشکل پیش آمده را هماتوم ساب کوریونیک در نظر می‌گیرند.

تشخیص SCH به جای سقط جنین، باعث آرامش خاطر می‌شود اما SCH نیز خود با نگرانی‌های دیگری همراه است.

درمان هماتوم ساب کوریونیک

هیچ درمان قطعی و رسمی برای این لخته‌ی خون وجود ندارد اما نظر هر پزشک در مورد درمان متفاوت است. برخی از آن‌ها توصیه می‌کنند که بیمار فعالیت‌های روزانه‌ی خود را ادامه دهد در حالی‌که برخی دیگر استراحت را پیشنهاد می‌کنند. بعضی از پزشکان برقراری رابطه‌ی جنسی را نیز منع می‌کنند و استراحت مطلق را توصیه می‌نمایند. جراحی، از گزینه‌های درمانی به‌شمار نمی‌رود. درست مانند بارداری‌های طبیعی دیگر، باید از فعالیت‌های کششی و بلند کردن اجسام سنگین اجتناب نمود.

برخی پزشکان رویکرد "صبر کنیم و ببینیم" را پیش می‌گیرند در حالی‌که برخی دیگر برای بیمار دارو تجویز می‌کنند. رقیق‌کننده‌های خونی همچون "آسپرین"، آمپول "لووناکس"، "کومادین" و آمپول "هپارین" به منظور از بین بردن لخته‌ی خونی مورد استفاده قرار می‌گیرند. استروژن و پروژسترون نیز گاهی به منظور کمک به پیش‌برد بارداری مصرف می‌شوند.

آمار کنونی در مورد از بین رفتن بارداری در صورت وجود هماتوم ساب کوریونیک حدود 1 تا 3 درصد است. این آمار پایین به لخته‌های خونی بزرگ مربوط می‌شود. بیشتر بارداری‌ها بدون هیچ نوع پیچیدگی دیگری پیش می‌روند. اکثر لخته‌ها نیز تا حدود 20 هفتگی از بارداری به صورت خود به خود از بین می‌روند. لخته‌ها یا به صورت خونریزی از بین می‌روند یا جذب بدن می‌شوند.

زنانی‌که درگیر هماتوم ساب کوریونیک شده‌اند در خطر بیشتری برای جدا شدن زودرس جفت قرار دارند. جدا شدن جفت زمانی اتفاق می‌افتد که جفت از رحم جدا می‌شود. این مسئله، یکی از شرایط پیچیده‌ی بارداری به‌شمار می‌رود که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. اگر جفت از دیواره‌ی رحم جدا شود، سلامت جنین به خطر می‌افتد. هماتوم ساب کوریونیک یکی از خطرهای زود هنگام بارداری است چرا که وجود لخته‌ی خونی باعث سقط جنین می‌شود. ممکن است لخته به طور کامل از رحم جدا شود و باعث سقط جنین یا جدا شدن جفت شود.

زنان مبتلا به SCH ممکن است در دوران بارداری با خونریزی واژینال روبه‌رو شوند. این تجربه به احتمال قوی در نتیجه‌ی "خارج شدن لخته به صورت خونریزی" حاصل می‌شود. خون یکی از محرک‌های رحم است و ممکن است در هنگام خونریزی، انقباضات رحمی نیز به وجود آیند. اگرچه دیدن خون در هنگام بارداری بسیار وحشت‌آور و نگران‌کننده است اما این مسئله در مورد هماتوم بسیار رایج است. در هنگام خونریزی یا لکه‌بینی، استفاده از تامپون یا برقراری رابطه‌ی جنسی توصیه نمی‌شود.

به مقدار کافی استراحت کنید و مایعات زیادی بنوشید. کم‌آبی بدن نیز می‌تواند باعث انقباض رحم و آسیب رسیدن به جنین و لخته‌ی خونی شود.

اگر هماتوم ساب کوریونیک در مورد شما تشخیص داده شده است، شما تنها نیستید. در سال‌های اخیر، گروه‌های پشتیبانی اینترنتی در مورد این مشکل شکل گرفته‌اند. زنان از سراسر جهان در شبکه‌های جهانی اجتماعی جمع شده‌اند و تجارب خود را در این زمینه با دیگران به اشتراک می‌گذارند. اگر در مورد شرایط خود شک دارید نباید در مورد مراجعه به پزشک تعلل کنید. اطلاعات موجود در این مقاله می‌تواند به‌عنوان مرجعی در زمینه‌ی هماتوم بارداری مورد استفاده قرار گیرد اما جایگزی مراقبت‌های پزشکی واقعی نخواهد شد.