بارداری یک سفر ناشناخته است که تغییرات فیزیکی و عاطفی فراوانی را برای فرد باردار به همراه خواهد داشت. یکی از جنبههای جالبی و گاهی نگران کننده در این سفر هیجان انگیز، ویار بارداری است. این تمایلات شدید به غذاهای خاص یا ترکیبات غیرمعمول در دوران بارداری که به سراغ مادران میآید، سالها موضوع بحث پزشکان و مایه کنجکاوی آنها بوده است. در این مقاله قصد داریم تا بیشتر این تجربه هیجان انگیز و ناشناخته را بررسی کنیم و به صورت جامع به سؤال ویار بارداری چیست و چه علتی دارد؟ پاسخ دهیم.
در این مقاله میخوانید:
بیشتر بخوانید: مقابله با گرسنگی در دوران بارداری
ویار بارداری که به عنوان ولع بارداری نیز شناخته میشود، اشاره به تمایل شدیدی دارد که یک زن باردار ممکن است برای مصرف غذاهای خاصی تجربه کند. این هوسها اغلب با گرسنگی معمولی متفاوت هستند زیرا میتوانند فوقالعاده خاص و گاهی اوقات حتی غیر متعارف باشند. در حالی که برخی از زنان ممکن است هوس خوردن غذاهای شیرین کنند، برخی دیگر ممکن است مشتاق غذاهای شور، ترش یا تند باشند. علاوه بر این، هوس بارداری به موارد غیر غذایی مانند یخ، خاک رس یا حتی گچ نیز گسترش مییابد که در ادامه بیشتر درباره آن صحبت خواهیم کرد.
پیشنهاد ویژه نی نی بان: قهوه با مغز چه میکند؟ فِرِش و شاداب
علت دقیق ویار بارداری همچنان موضوع تحقیقات در حال انجام است، اما اعتقاد بر این است که عوامل متعددی در ایجاد این پدیده نقش دارند که در ادامه رایجترین آنها را بررسی خواهیم کرد.
تصور میشود تغییرات هورمونی در دوران بارداری، به ویژه افزایش سطح گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) و استروژن، در ایجاد ویار بارداری نقش دارند. این هورمونها میتوانند بر حساسیت گیرندههای طعم و بوی فرد باردار تأثیر بگذارند و به طور بالقوه بر ترجیحات غذایی او تأثیر مستقیم بگذارند.
برخی از کارشناسان معتقدند که ویار ممکن است راه بدن برای نشان دادن کمبودهای غذایی خاص در این دوره باشد. به عنوان مثال، میل به محصولات لبنی ممکن است نشان دهنده نیاز به کلسیم بیشتر باشد، در حالی که میل به گوشت قرمز میتواند به نیاز بدن به پروتئین و آهن اشاره کند.
مطالب پیشنهادی: علت ویار بارداری چیست؟ آیا این عارضه خطرناک است؟
بارداری یک دوره سرشار از تغییرات احساسی است. این تغییرات میتواند فرد را دچار استرس، اضطراب و نوسانات خلقی کند و همین عوامل میتوانند بر عادات غذایی تأثیر بگذارند. ویار کردن برخی از غذاهای چرب، شیرین یا شور ممکن است یک مکانیسم ناخودآگاه مقابلهای برای مقابله با تغییرات عاطفی باشد که فرد دچار آن میشود.
زیست شناسان تکاملی این نظریه را مطرح میکنند که ویار بارداری ممکن است به عنوان یک مکانیسم بقا تکامل یافته باشد. میل به غذاهای متنوع میتواند تضمین کند که زنان باردار طیف وسیعی از مواد مغذی لازم برای سلامتی خود و رشد جنین را مصرف میکنند. البته این دیدگاه در برخی از موارد صدق نمیکند زیرا در بعضی از افراد باردار، تنها ویار به برخی از غذاهای مشخص وجود دارد.
بیشتر بخوانید: هفته چهارم بارداری: علائم، تغییرات بدن، بایدها و نبایدها
در حالی که ویار بارداری میتواند از یک زن به زن دیگر بسیار متفاوت باشد، برخی از غذاها در این دوره معمولاً بیشتر هوس میشوند:
پیشنهاد ویژه نی نی بان: فواید یائسگی، پیش به سوی زندگی بهتر
بسیاری از مادران باردار برایشان سؤال پیش میآید که معمولاً این تمایلات شدید به غذاهای خاص از چه زمانی شروع میشود؟ در ادامه این بخش به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.
شروع دوره ویار بارداری میتواند در زنان متفاوت باشد، اما اغلب این تمایلات شدید به مصرف برخی غذاها در سه ماهه اول بارداری شروع میشود و تا حدود هفته ۱۲ بارداری طول میکشد. در این دوره، نوسانات هورمونی و رشد سریع جنین میتواند باعث تغییر در ترجیحات طعم و اشتهای مادر باردار شود. برای برخی از زنان، هوس بارداری ممکن است خیلی زود ظاهر شود، حتی قبل از اینکه از بارداری خودآگاه شوند.
در حالی که هوسها در سه ماهه اول سر و کلهشان پیدا میشود، اغلب در طول سه ماهه دوم که از هفته ۱۳ تا هفته ۲۷ طول میکشد، شدیدتر میشوند. در این مرحله، بسیاری از زنان کاهش تهوع و اشتهای مجدد به غذاها را تجربه میکنند. نیازهای تغذیهای جنین در حال رشد نیز بیشتر میشود و به تغییرات در ترجیحات غذایی کمک میکند. میتوان گفت در این دوره اشتهای مادر افزایش مییابد، زیرا جنین به اندازه کافی بزرگ شده و نیازهای تغذیهای بیشتری را طلب میکند.
ویار بارداری میتواند در طول سه ماهه سوم یعنی از هفته ۲۸ تا زمان زایمان، ادامه یابد. همان طور که کودک به رشد خود ادامه میدهد، رحم منبسط میشود و به معده فشار میآورد که به طور بالقوه بر هضم و اشتهای مادر تأثیر مستقیم میگذارد. این شرایط میتواند منجر به تغییر در الگوهای غذایی مادر شود و میل به غذاهایی که به راحتی قابل هضم یا غنی از انرژی هستند در فرد افزایش یابد.
مطالب پیشنهادی: اپلیکیشن مادران باردار، بهترین همراه شما در دوران بارداری!
ویار بارداری به طور کلی به دون نوع ویار طبیعی و ویار پیکا دسته بندی میشود.
در ویار طبیعی مادر ممکن است تمایل شدید به برخی از انواع مزهها مانند شیرین، ترش، تند و شور یا ترکیبی از آنها پیدا کنند. همچنین مصرف برخی از غذاها یا دستههای غذایی مانند لبنیات، ممکن است برای مادران باردار در این دوره بیشتر از حد معمول جذاب باشد. تمامی این ویارها کامل طبیعی هستند و با برنامههای غذایی مشخص و کنترل برخی از آنها به خوبی مدیریت میشوند.
پدیده ویار پیکا شامل تمایل به اقلام غیر خوراکی یا غیر معمول مانند یخ، خاک، خاک رس یا گچ است. اگرچه به طور کامل علت این ویارها در زنان باردار مشخص نشده است، اما هوس پیکا ممکن است به کمبودهای تغذیهای اساسی یا سایر عدم تعادلهای فیزیولوژیکی مرتبط باشد. در چنین شرایطی پزشکان به کمک برخی توصیههای عملی به مادران کمک میکنند تا این ویارها را به نوعی کنترل کنند تا خطری سلامت خود و نوزادشان را تهدید نکند.
بیشتر بخوانید: با ویار بارداری چه کنیم؟
همان طور که در پاسخ به سؤال ویار بارداری چیست و چه علتی دارد؟ اشاره کردیم، ویار بارداری همچنان یک جنبه ناشناخته و در عین حال جالب از سفر بارداری به سمت مادر شدن است. در حالی که ممکن است دلایل دقیق این هوسها به طور کامل شناخته نشده باشد، اما تغییرات هورمونی، نیازهای تغذیهای و عوامل احساسی همگی میتوانند بر این تمایلات شدید نقش داشته باشند. همان طور که زنان تجربه منحصربهفرد بارداری را دنبال میکنند، ویار بارداری را میتوان نوعی یادآوری بدن برای تأمین نیازهای تغذیهای خود و جنین دانست که بدن از طریق آن با نیازهای خود سازگار میشود و ارتباط برقرار میکند.