کاهش تعداد اسپرم بخاطر سرطان؛ دلیل ناباروری مردان

کاهش تعداد اسپرم بخاطر سرطان به این دلیل است که بعضی از درمان‌های این بیماری می‌توانند به طور قابل توجهی بر اندام‌های تناسلی فرد تأثیر بگذارند و به طور بالقوه توانایی آن‌ها برای بچه دار شدن در آینده را تغییر دهند. پس با ما همراه باشید تا با تمام اثرات سرطان بر روی باروری مردان آشنا شوید. 

در این مقاله می‌خوانید:

• کاهش تعداد اسپرم بخاطر سرطان
• تاثیرات شیمی درمانی بر کمبود تعداد اسپرم
• اثرات پرتودرمانی بر باروری مردان
• جراحی سرطان ‌های مردانه و ناباروری
• تاثیر هورمون ‌تراپی بر باروری مردان مبتلا به سرطان
• سایر اثرات سرطان بر روی باروری مردان

کاهش تعداد اسپرم بخاطر سرطان

مردان برای بچه دار شدن باید اسپرم سالم بسازند.

مردان برای بچه دار شدن باید اسپرم سالم بسازند. اسپرم در لوله‌های اسپرم ساز که در بیضه‌ها هستند رشد کرده و بالغ می‌شود. مردان دارای دو بیضه هستند که در کیسه بیضه قرار دارند. منی نیز مایعی است که اسپرم در آن زندگی می‌کند. اسپرم همیشه در حال ساخت است و همین باعث می‌شود که در برابر بعضی از درمان‌های سرطان آسیب ببیند. پس اگر در آینده قصد بچه دار شدن دارید، باید با تیم مراقبتی خود در مورد این‌که چگونه سرطان و برنامه درمانی شما می‌توانند منجر به ناباروری شوند صحبت کنید و سپس تصمیم بگیرید. 

بیشتر بخوانید: آزمایش‌ های غربالگری ژنتیک برای زنان بالای ۳۵ سال

تاثیرات شیمی درمانی بر کمبود تعداد اسپرم

گروهی از شیمی ‌درمانی‌ها به نام عوامل آلکیله ‌کننده بر روی تولید اسپرم تأثیر می‌گذارند.

کاهش تعداد اسپرم بخاطر سرطان می‌تواند به دلیل شیمی درمانی باشد. در واقع، شیمی درمانی روشی است که سلول‌هایی که به سرعت تقسیم می‌شوند را می‌کشد و این سلول‌ها می‌توانند هم سلول‌های سرطانی و هم سلول‌های طبیعی بدن را شامل شوند. بسیاری از سلول‌ها در بدن ما به سرعت در حال تقسیم شدن هستند، مانند سلول‌های روده، فولیکول‌های مو و سلول‌های زایای اسپرم! هنگامی که این سلول‌ها توسط شیمی درمانی آسیب می‌بینند، عوارض جانبی ایجاد می‌کنند که این عوارض، اسهال، زخم‌های دهان، ریزش مو و ناتوانی در بچه دار شدن را شامل می‌شوند. 
با این حال، به سختی می‌توان فهمید که کدام مردان به دلیل شیمی درمانی نابارور می‌شوند. در واقع، عوارض گفته شده به نوع و تعداد داروهای شیمی درمانی دریافتی و هم‌چنین، دوز کلی آن‌ها بستگی دارد. به عنوان مثال، گروهی از شیمی ‌درمانی‌ها به نام عوامل آلکیله ‌کننده بر روی تولید اسپرم تأثیر می‌گذارند، اما بستگی دارد که دوز آن‌ها چقدر باشد.

بیشتر بخوانید: اقدامات مهم قبل از بارداری برای زنان و مردان

کلرامبوسیل و سیکلوفسفامید نیز از شیمی ‌درمانی‌هایی هستند که وقتی به تنهایی داده می‌شوند، تأثیر زیادی بر تولید اسپرم می‌گذارند. پروکاربازین و سیس پلاتین نیز در دوزهای بالا ممکن است مقصر کاهش تعداد اسپرم به خاطر سرطان باشند. به همین دلیل، برنامه درمانی شما ممکن است در برخی موارد برای محافظت از باروری تغییر کند.
آزواسپرمی (اسپرم صفر) یا اولیگواسپرمی (تعداد کم اسپرم) ممکن است دائمی نباشند. البته هنوز چند ماه تا چند سال طول می‌کشد تا تولید اسپرم بهبود یابد. تعداد اسپرم‌ها اغلب پس از شیمی درمانی کمتر است. هم‌چنین ممکن است پس از شیمی درمانی به ساختار ژنتیکی (DNA) اسپرم آسیب وارد شود. تحقیقات نشان داده است که این آسیب پس از درمان ترمیم می‌شود، اگرچه مشخص نیست که چقدر طول می‌کشد.

بیشتر بخوانید: خوردنی هایی که باعث کاهش میل جنسی می شوند/ این خوراکی‌ ها قاتل میل جنسی هستند!

اثرات پرتودرمانی بر باروری مردان

پرتودرمانی روشی است که با استفاده از اشعه ایکس با انرژی بالا سلول‌های سرطانی را از بین می‌برد و این می‌تواند بر باروری شما تأثیر بگذارد. در واقع، تابش اشعه به بیضه‌ها یا قسمت‌های نزدیک به آن‌ها می‌تواند به سلول‌های سازنده اسپرم آسیب برساند. اثرات سرطان بر روی باروری مردان از طریق پرتو درمانی، به دوز تابش و محافظی که استفاده می‌شود بستگی دارد. دوزهای کوچک‌تر می‌توانند تأثیر موقتی بر باروری شما داشته باشند. در حالی که دوزهای بالاتر ممکن است منجر به ناباروری دائمی شوند. سلول‌های لیدیگ نسبت به اثرات تشعشع حساسیت کمتری دارند، اما در این مورد نیز احتمال آسیب وجود دارد. دو راه برای جلوگیری از مشکلات باروری ناشی از پرتودرمانی وجود دارد که عبارتند از:

• استفاده از محافظ بیضه‌ها 
• کنترل دوز تابش

بیشتر بخوانید: هیپوگنادیسم چیست؟

تابش اشعه به بیضه‌ها یا قسمت‌های نزدیک به آن‌ها می‌تواند به سلول‌های سازنده اسپرم آسیب برساند.

تقسیم دوز کل تابش به دوزهای بسیار کوچک‌تر روشی است که برای کاهش عوارض جانبی استفاده می‌شود. با این حال، در مورد باروری، استفاده از تعداد زیادی دوزهای کوچک‌تر آسیب بیشتری به اسپرم وارد می‌کند تا یک دوز پرتو بزرگتر.
تابش کامل بدن (TBI) هم روشی است که قبل از پیوند سلول‌های بنیادی و مغز استخوان استفاده می‌شود و حدود ۸۰ درصد از مردانی که این روش را انجام می‌دهند، دچار آزواسپرمی دائمی می‌شوند. چرا که استفاده از محافظ بیضه‌ها در این روش مجاز نیست. 
تاثیر سرطان بیضه بر باروری مردان برای کسانی که پس از پرتودهی به آزواسپرمی موقت مبتلا هستند، به این شکل است که تعداد اسپرم‌های آن‌ها ۴ تا ۶ ماه پس از درمان به پایین‌ترین حد خود می‌رسد. با این حال، اغلب اوقات ۱۰ تا ۲۴ ماه پس از درمان به سطح قبلی طبیعی خود بازمی‌گردد. البته این امر در افرادی که دوزهای بالاتری از تابش را دریافت کرده‌اند، ممکن است بیشتر طول بکشد.

بیشتر بخوانید: حفظ باروری در مردان مبتلا به سرطان بعد شیمی درمانی/ روش ها و مزایا

جراحی سرطان ‌های مردانه و ناباروری

اگر با جراحی سرطان، هر دو بیضه خارج شود، مسلماً باروری تحت تأثیر قرار می‌گیرد، زیرا بدن دیگر نمی‌تواند اسپرم بسازد. جراحی روی پروستات، مثانه، مجرای ادرار یا روده بزرگ می‌تواند باعث انزال رتروگراد شود. در انزال طبیعی، مایع منی از مجرای ادرار می‌گذرد و دهانه مثانه بسته می‌شود تا به مایع منی اجازه خروج دهد. در انزال رتروگراد، دهانه مثانه بسته نمی‌شود. پس مایع منی به جای خروج از آلت تناسلی، وارد مثانه می‌شود. این مضر نیست، اما می‌تواند باروری را مختل کند و به طور غیرمستقیم بر باروری مردان مبتلا به سرطان تاثیر بگذارد. در این مورد می‌توان پس از انزال، اسپرم را از ادرار جمع‌آوری کرده و برای بارور کردن تخمک به کار برد. 

بیشتر بخوانید: هشدار: مردان از این عوامل ناباروری دوری کنند

تاثیر هورمون ‌تراپی بر باروری مردان مبتلا به سرطان

کاهش تولید اسپرم پس از قطع این داروها بهبود می‌یابند.

برخی از درمان‌های هورمونی که برای درمان پروستات یا سایر سرطان‌ها استفاده می‌شوند، می‌توانند بر هورمون‌هایی که به رشد اسپرم کمک می‌کنند، تأثیر بگذارند. تولید و تعداد اسپرم ممکن است کاهش یابد و بر توانایی شما برای فرزندآوری تاثیر بگذارد. هم‌چنین، این داروها می‌توانند عوارض جانبی جنسی مانند کاهش میل جنسی و مشکلات نعوظ ایجاد کنند. البته کاهش تولید اسپرم و عوارض جنسی پس از قطع این داروها بهبود می‌یابند.

سایر اثرات سرطان بر روی باروری مردان

درمان هدفمند و داروهای ایمونوتراپی نیز می‌توانند به سلول‌های سرطانی حمله کنند. با این حال، هنوز اطلاعات زیادی در مورد تأثیر آن‌ها بر باروری یا مشکلات دوران بارداری در دسترس نیست. مردانی که تالیدومید یا لنالیدومید مصرف می‌کنند، در معرض خطر بالایی برای ایجاد نقایص مادرزادی در جنین خود هستند، چرا که این داروها می‌توانند تا چند ماه پس از پایان درمان در مایع منی باقی بمانند.

بیشتر بخوانید: آزواسپرمی یا اسپرم صفر و تاثیر آن در ناباروری مردان

کلام آخر

کاهش تعداد اسپرم بخاطر سرطان بیشتر به درمان‌های این بیماری مربوط می‌شود. در واقع، مواردی مانند شیمی درمانی می‌توانند به سلول‌های اسپرم ساز مردان آسیب برسانند و به همین دلیل، میزان اسپرم‌های موجود در مایع منی آن‌ها را کاهش دهند. این مسئله می‌تواند شانس باروری مردان را کم کند. هر چند که فاکتورهای زیادی وجود دارد که قبل از نتیجه گیری قطعی باید بررسی شوند. 

برای اطلاعات بیشتر و آشنایی با متخصصین ارولوژی، به کلینیک نی نی بان سر بزنید.