هم سونوگرافی و هم آزمایش خون همراه با آن بدون درد است و با این نوع سونوگرافی، سن دقیق جنین و موقع دقیق زایمان طبیعی را می توان تشخیص داد.
در سونوگرافی NT جنین بیمار چگونه دیده می شود؟
متخصص مربوطه با بررسی اندازه فضای روشن و شفاف در بافت پشت گردن، بیماری را در جنین تشخیص می دهد. نوزاد مبتلا به ناهنجاری مادرزادی، معمولا مایع تجمع یافته ای در ناحیه پشت گردن خود در طول سه ماه اول بارداری دارد و این فضای روشن، بزرگتر از میزان جنین های سالم و طبیعی است.
سونوگرافی NTچه موقع باید انجام شود؟
سونوگرافی ان تی باید بین هفته های 11 تا 14 بارداری انجام بگیرد، زیرا در محدوده همین سن بارداری، مایع پشت گردن جنین، شفاف و قابل بررسی است.
سونوگرافی NT باید بین هفته یازدهم تا سیزدهم و شش روز انجام شود.
قبل از 11 هفتگی انجام این سونوگرافی امکان پذیر نیست، زیرا جنین بسیار کوچک است و بعد از هفته چهاردهم نیز مایع شفاف پشت گردن جنین، از بین می رود.
سونوگرافی NT چه کاربردهای دیگری دارد؟
علاوه بر تشخیص ناهنجاری های ژنتیکی و مادرزادی، با این نوع سونوگرافی، سن دقیق جنین و موقع دقیق زایمان طبیعی قابل تعیین است.
همچنین در طی سونوگرافی NT، وجود و یا عدم وجود استخوان بینی هم قابل ثبت و بررسی است، زیرا در ناهنجاریهای مادرزادی مثل سندروم داون، تیغه استخوان بینی تشکیل نمی شود.
لازم به ذکر است که استخوان بینی در هر سنی از حاملگی قابل اندازه گیری است و ارزش تشخیصی دارد، ولی به علت همراهی با NT بیشتر در ماه های سه ماهه دوم استفاده می شود.
سونوگرافی NT و استخوان بینی، برای غربالگری بیماری های ژنتیکی شایع و نارسایی قلبی جنین استفاده می شود. شکل استخوان بینی و زاویه آن با استخوان پیشانی در تشخیص بسیاری از بیماری ها در هر سنی کمک می کند.
علاوه بر مواردی که ذکر شد در طی این سونوگرافی، متخصص مربوطه با اندازه گیری نواحی مختلف بدن جنین، مثلا اندازه دور سر جنین، طول بدن، استخوان ران و استخوان بازو، سلامت جنین را تا حدی بررسی می کند.
چه خانم هایی باید این سونوگرافی را انجام دهند؟
انجام این نوع سونوگرافی برای تمامی زنان باردار مفید است و تا حدی خیالشان را از بابت برخی ناهنجاری های جنین راحت می کند.
اما زنان باردار بالای 35 سال سن و خانم های بارداری که در زایمان های قبلی خود فرزندی با ناهنجاری مادرزادی به دنیا آورده اند و یا در اقوام درجه یک خود، افرادی با ناهنجاری مادرزادی و ژنتیکی دارند، باید این سونوگرافی را انجام دهند.
سونوگرافی NT چگونه انجام می شود؟
در این سونوگرافی، مادر روی تحت دراز می کشد و متخصص مربوطه، حسگر را به ماده ژلاتینی آغشته می کند و بر روی شکم مادر قرار می دهد. در حین انجام این سونوگرافی، مادر می تواند جنین خود را بر روی مانیتوری که روبرویش قرار دارد، مشاهده کند.
یکی از مزیت های ویژه این آزمایش، غیر تهاجمی بودن آن می باشد که هیچ گونه خطری، مادر و جنین را تهدید نمی کند.
تذکر مهم درباره سونوگرافی NT
به مادران باردار توصیه می شود که برای انجام سونوگرافی ان تی، حتما بین هفته های 11 تا 14 بارداری به پزشک مراجعه کنند.
انجام این سونوگرافی به همراه آزمایش خون که برای بررسی بیشتر ناهنجاری های جنین انجام می گیرد، ارزشمند است.
انجام سونوگرافی NT و آزمایش خون ناهنجاری های ژنتیکی با هم، قابلیت تشخیصی دارند و به عنوان تست های غربالگری سه ماه اول بارداری به حساب می آیند.
لازم به ذکر است که دقت سونوگرافی، به تنهایی در تشخیص ناهنجاری های جنین حدود 75 درصد می باشد و اگر با آزمایش خون همراه شود، صحت آنها به 85 درصد می رسد.
همانطور که می دانید در آزمایش های پزشکی همیشه درصد خطایی برای اشتباهات قرار می دهند.
در طی آزمایش خونی که از مادر می گیرند، سطح هورمون های بدن مادر اندازه گیری می شود و احتمال ابتلای جنین به ناهنجاری های ژنتیکی مثل سندروم داون و تریزومی 13 و تریزومی 18 را بررسی می کنند. تریزومی به معنای سه کروموزوم به جای دو کروموزوم طبیعی است.
در طی تست های غربالگری سه ماهه اول بارداری، وجود و یا عدم بیماری هایی مانند تریزومی 18 و تریزومی 21 (سندروم داون) و تریزومی 13 بررسی می شود، یعنی کروموزوم های شماره 13 و 18 و 21 جنین را از جهت سه تایی بودن که نوعی ناهنجاری است، بررسی می کنند.
همانطور که می دانید تعداد کروموزم های انسان در هر سلول (غیر جنسی) 23 جفت، یعنی 46 عدد است.
محاسبه احتمال سندرم داون با استفاده از سونوگرافی NT
در تمام جنین ها احتمال سندرم داون وجود دارد. احتمال این مشکل با افزایش سن مادر بیشتر می شود.
در برخی کشورها، آزمایش خون همراه با سونوگرافی NT انجام می شود تا اطلاعات دقیق تری به مادر داده شود.
اگر احتمال سندرم داون در مادر زیاد باشد باید چه کاری انجام دهد؟
بیشتر مادرهایی که احتمال سندرم داون در آنها زیاد است، جنینی بدون سندرم داون به دنیا می آورند. اما آزمایشاتی که نشان می دهد احتمال سندرم داون در مادر زیاد است باعث نگرانی مادر می شوند.
اگر احتمال سندرم داون در شما زیاد باشد، پزشک شما را به تیم پزشکی معرفی می کند تا با انجام آزمایشات به بررسی مشکل شما بپردازند.
روش قطعی تشخیص سندرم داون انجام آزمایشات نمونه برداری از پرزهای جفتی و آمنیوسنتز می باشد. البته احتمال سقط جنین با آزمایش نمونه برداری از پرزهای جفتی وجود دارد بنابراین تصمیم گرفتن برای انجام آزمایش کاری دشوار است.
یکی از مزایای انجام آزمایش خون به همراه سونوگرافی NT انجام آن در ماه اول بارداری می باشد بنابراین به شما زمان کافی برای تصمیم گیری برای مراحل بعدی داده می شود.
می توانید در ماه اول بارداری آزمایش نمونه برداری از پرزهای جفتی را انجام دهید یا در هفته پانزدهم بارداری، آزمایش آمنیوسنتز را انجام دهید.
تیم پزشکی به شما اطلاعات کافی درباره آزمایشات می دهد و مشکلات بعدی که در رشد نوزاد ایجاد می شود را برای شما توضیح می دهد.
آیا مادر در معرض خطر ناهنجاری های دیگر قابل شناسایی با سونوگرافی NT نیز قرار دارد؟
مادر ممکن است در معرض سندرم پاتو یا سندرم ادواردز نیز باشد. این سندرم ها از سندرم داون نادرتر می باشند. اما باعث سقط جنین می شوند. همچنین با انجام سونوگرافی NT می توانید ناهنجاری های جنین ناشی از سندرم پاتو و ادواردز را مشاهده کنید.
دقت سونوگرافی NT چقدر است؟
سونوگرافی NT در 77 درصد موارد تشخیص درست می دهد.
در واقع گاهی اوقات سونوگرافی NT احتمال سندرم داون را زیاد نشان می دهد در حالی که احتمال آن بسیار کم است. احتمال خطای سونوگرافی NT حدود 5 درصد است.
هنگامی که سونوگرافی NT همراه با آزمایش خون انجام می شود دقت به 90 درصد افزایش می یابد. اما احتمال خطای این ترکیب نیز 5 درصد می باشد.
اگر میزان NT بالا بود
اگر میزان ان تی یا نتایج ترکیب با آزمایش های دیگر نشان داد که کودک شما ممکن است در معرض خطر ابتلا به ناهنجاری ژنتیکی قرار داشته باشد، پزشک شما احتمالاً یک آزمایش تشخیصی مانند نمونه برداری کوریونیک ویلوس (CVS) یا آمنیوسنتز انجام می دهد.
از آنجا که افزایش میزان ان تی اندازه گیری شده با نقایص در قلب جنین نیز همراه هستند، پزشک شما ممکن است در هفته بیستم بارداری اکوکاردیوگرافی جنین را نیز پیشنهاد کند تا نقایص قلب جنین را بررسی کند.
افزایش در اندازه گیری ان تی، همچنین ممکن است با افزایش کمی بالاتر خطر تولد نوزاد زودرس همراه باشد، بنابراین ممکن است برای این مساله نیز تحت نظارت قرار بگیرید.
به خاطر داشته باشید که سونوگرافی ان تی و آزمایش های خون به طور مستقیم برای مشکلات کروموزومی انجام نمیشوند، یا اینکه یک بیماری خاص را تشخیص نمی دهند.
در عوض، نتایج فقط احتمال آماری از داشتن مشکل در کودک را ارائه می کند. نتایج غیر طبیعی ان تی یا ترکیب شده با آزمایشات دیگر، به این معنا نیست که کودک شما اختلال کروموزومی دارد، فقط اینکه خطر داشتن این اختلال در کودک شما بیشتر است- که آزمایش های تشخیصی در ادامه این آزمایشات توصیه می شود.
در حقیقت، اکثر زنانی که نتایج آزمایش سونوگرافی شان غیر طبیعی بوده، یک کودک کاملا سالم و طبیعی داشته اند.
در عین حال، یک نتیجه طبیعی، تضمینی برای داشتن کودک سالم نیست، اما به این معنی است که بسیار بعید است کودک شما نقص کروموزومی داشته باشد.
سونوگرافی NT چقدر طول میکشد؟
زمان انجام این سونوگرافی بستگی به شرایطی دارد.
مادر باید همکاری خوبی با پزشک داشته باشد.
برای انجام سونوگرافی ان تی مادر باید به پشت دراز بکشد و هر پوزیشنی که پزشک توصیه میکند را انجام دهد. همچنین جنین باید خوب بچرخد و حرکت زیادی نداشته باشد.
جنین هم باید پوزیشن مناسب داشته باشد و پزشک بتواند از پوزیشن مناسب برای اندازه گیری NT عکس بگیرد.
اینگونه پزشک میتواند مایع پشت گردن جنین را با دقت اندازه گیری نماید.
خطرات سونوگرافی ان تی
هم سونوگرافی و هم آزمایش خون همراه با آن بدون درد است (مگر اینکه از سرنگ های تزریقی برای آزمایش خون استفاده کنید) و خطری برای شما و کودک تان ندارد.
بزرگترین مشکل ممکن است اضطرابی باشد که می تواند تحریک کننده باشد. مثبت بودن آزمایش بسیار شایع است (همانطور منفی بودن غلط این آزمایش)، که ممکن است نیاز به پیگیری با رویکردهایی داشته باشد که خطر بیشتری به همراه دارند.
اما سعی کنید با این دید به مساله نگاه کنید: شانس داشتن یک نوزاد کاملاً سالم به شدت به نفع شماست.