نقش چین در توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، آقای نوش آبادی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و رئیس فراکسیون دیپلماسی بین المللی و منافع ملی مجلس شورای اسلامی در برنامه صبحانه ایرانی شبکه دو سیما درباره توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان به سوالات مجری پاسخ داد . 

مشروح گفتگو:
سوال: چه شد که بعد از هفت سال عربستان با وجود این که در سال‌هایی که پشت سر گذاشتیم نرمش یا تمایل خیلی شفافی نشان نمی‌داد والبته که خوب در هر اتفاقی هم که افتاده بود جهت مخالف جمهوری اسلامی ایران را می‌گرفت چه شد که بالاخره به توافق قائل شد؟
نوش آبادی: همان طور که شما هم فرمودین قطع روابط هفت سال گذشته آسیب‌های زیادی را به همراه داشت هم در روابط دو جانبه ما و هم در ایجاد اختلافات در منطقه و بهانه‌ای برای نفوذ آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها در خلیج فارس و در غرب آسیا صعودی‌ها هم احساس کردند که ادامه این تنش‌ها باعث ضرر‌ها و آسیب‌های خودشان و منافع خودشان می‌شود به هر حال بعداز مذاکرات متعددی که مسئولان سیاست خارجی ما داشتند با صعودی‌ها چه مستقیم چه غیر مستقیم به این جمع بندی رسیدند که برای جلوگیری از آسیب‌هایی که دارد هم به منطقه وارد می‌شود و هم روابط دو جانبه را دارد به چالش می‌کشد هم باعث سواستفاده کشور‌های فرامنطقه‌ای و امریکا و صهیونیست‌ها می‌شود در نهایت با میانجیگری کشور چین این اتفاق افتاد و اتفاق خوبی بود که به هر حال بعد از سالیان متمادی دو کشور تمایل خودشان را برای از سر گیری روابط نشان دادند و قطعا پیامد‌های مثبت چه در سطح منطقه و چه در روابط دوجانبه و چه در مناسبات جهانی و بین المللی می‌تواند حائز اهمیت باشد که در بخش‌های بعدی بنده عرض خواهم کرد.
سوال: ما ۵ دور مذاکرات در بغداد را برگزار کنیم اگر اشتباه نکنم چرا مذاکرات بغداد به نتیجه نمی‌رسید چی شد که این بار چین میانجیگری کرد و به نتیجه رسید؟
نوش آبادی: مذاکرات در بغداد در مسقط وعمان برگزار شد و مذاکرات بی ثمر نبودند، اما چون سطح روابط و مذاکرات پایین بود قطعا آن آثار مثبتی که باید به همراه داشته باشد و آن نتایجی که باید در بر داشته باشد آن چنان که مورد خواست طرفین باشد به وجود نیامد نیاز بر این بود که نشستی و مذاکراتی در سطح بالاتر صورت بگیرد و لذا نشست پایانی در پکن با حضور بالاترین مقامات امنیت دو کشور رئیس شورا عالی امنیت ملی کشور ما و رئیس شورای امنیت عربستان آمدند و مذاکره کردند قطعا سطح مذاکره در نشست‌های قبلی در این سطح و اندازه نبود که بتوانند تصمیم بگیرند این تصمیم باید در سطح بالاتری اتخاذ می‌شد که خوب انجام شد.
سوال: نقش چین را می‌توانید کمی بیشتر تشریح کنید؟
نوش آبادی: قطعا خوب چینی‌ها به عنوان یک قدرت منطقه به عنوان یک شریک تجاری هم ما و هم صعودی ها، چون چین هم با ما شریک تجاری و منطقه‌ای است و هم با صعودی‌ها طبیعی است که چینی‌ها هم خیلی علاقه‌مند بودند که این تنش‌ها کاهش پیدا کند هم به خاطر منافع خودشان در منطقه و هم ایجاد صلح و ثباتی که باید در منطقه به وجود بیاید بنابراین چینی‌ها با این اقدامشان نشان دادند که یک بازیگر سازنده وفعالی هستند و این چیزی بود که آمریکایی‌ها مزاح می‌کردند که در شرایطی که چین به عنوان یک رقیب و به تعبیری دشمن آمریکایی‌ها در حوزه تجارت و اقتصاد است می‌آید با دو تا کشوری که یه یکیش متحد است با آمریکا یعنی عربستان صعودی و دیگری دشمن است با آمریکا این نشانه قدرتی بود که چینی‌ها نشان دادند که دو تا کشور که یکی متحد آمریکاست و یکی هم مخالف آمریکاست و دشمن آمریکا و این‌ها را با هم پیوند می‌دهد و ارزیابی خود آمریکایی‌ها این است که این نشان دهنده قدرت دیپلماتیک ودیپلماسی و قدرت منطقه‌ای چینی‌ها بود که توانست دو کشور را بهم پیوند بدهد و جالب بود که این کشور خودش رقابت جدی با آمریکا دارد کشوری که رقیب جدی آمریکاست توانست دو تا کشور را که با هم اختلاف دارند به هم نزدیک کند و این را در ارزیابی‌ها و در واکنش‌هایی که نشان دادند به جز صهیونیست‌ها که بسیار خشمگین شدند از این رابطه و توافق خود آمریکایی‌ها هم ریاکارانه برخورد کردند آمریکایی‌ها درواکنش اولیه گفتند که ما با صعودی در رابطه بودیم و به ما می‌گفتند و با ما گفتگو می‌کردند صعودی‌ها و اطلاع داشتیم و ما را در جریان می‌گذاشتند و می‌خواستند نوعی واکنش خنثی نشان دهند، اما لابی صهیونیست‌ها در خود آمریکایی‌ها خیلی قوی بود و آن‌ها برخوردهایشان بسیار تند بود و حتی گفتند یک ضربه جدی به آمریکا و بایدن بود و اینکه چین به عنوان یک قدرت منطقه‌ای بخواهد رابطه بین عربستان و ایران را مجدد احیا کند و آغاز از سرگیری روابط دیپلماتیک باشد برای آن‌ها خیلی گران بود و صهیونیست‌ها خیلی خشمگین هستند از این نوع رابطه و به شدت هم منزوی شدند صهیونیست‌ها و خوب قطعا می‌دانند که این رابطه می‌تواند نقش آن‌ها را در منطقه کاهش بدهد، عادی سازی روابط صهیونیست‌ها که در طول چند سال تلاش کردند به وجود بیاید این‌ها را تحت تاثیر قرار داد و این یک حرکت بسیار مثبتی بود که هم هژمونی آمریکا در منطقه به چالش کشید و هم نظم نوین جهانی را و هم نظم نوین آسیا و خاورمیانه را به شکلی دارد تغییر می‌دهد و این بسیار آثار مثبتی را در روابط دو جانبه ما با صعودی‌ها هم در روابط منطقه و هم در مناسبات منطقه‌ای ایجاد بکند.
سوال: داشتید اشاره می‌کردید به خشم و دستپاچگی که مقامات رژیم صهیونیستی دچارش شدند چرا بقیه کشور استقبال کردند به طور کلی و تحولات منطقه غرب آسیا چه قدر دست خوش تغییر قرار خواهد گرفت بعد از این توافق؟
نوش آبادی: واکنشی که کشور‌ها داشتند متفاوت بود عرض کردم که آمریکای‌ها واکنش خنثی نشان دادند که به نوعی ریاکارانه بود.
سوال:خود بایدن هیچ واکنشی نشان نداد؟
نوش آبادی: نخیر، سخنگوی کاخ سفید گفت ما به هرحال فکر می‌کنیم که این توافق می‌تواند برای حل مسائل منطقه و اشاره کردند به بحث جنگ یمن در صورتی که این توافق ربطی به مسائل یمن ندارد مفادی که در این موافقت نامه هست خوب خیلی مهم است اولا اعلام شد که مشکلات ما واختلافات ما با عربستان بایداز طریق مجاری دیپلماتیک و مذاکره حل بشود و ما پایبند خواهیم بود هر دو کشور به اصول و منشور ملل متحد در واقع احترام به حق حاکمیت هر دو کشور و عدم مداخله در امور همدیگر این‌ها چیز‌هایی بود که ما در آن موافقت نامه پرداختیم وامضا شد و همچنین پیوند‌های اسلامی و برادری بین عربستان و ایران باید تقویت شود و پایبندی به منشور سازمان همکاری‌های اسلامی که یکی از سازمان‌های پرظرفیت در توسعه روابط ما با کشور اسلامی است و انجام تمهیدات لازم برای تبادل سفرا خوب ما به هر حال سالیان متمادی سفیر نداشتیم و فقدان سفارت خانه و فقدان سفیر خود این روابط را تیره می‌کند و مهم‌ترین گامی که می‌تواند برداشته باشد این که ما با بازگشایی مجدد دو سفارت در دو کشور مسیر را به جای اختلاف و سوتفاهم می‌بریم در مجرای صحیح و مذاکره و گفتگو و حل مشکلات و خوب قطعا پیامدهایش در سطح منطقه برای ایجاد صلح و ثبات منطقه‌ای و بین المللی بسیار حائز اهمیت است به همین خاطر ما اعتقاد داریم که این توافق نامه می‌توانند مجدد توافق‌های قبلی ما با صعودی‌ها را احیا کند در موضوعات اقتصادی، تجاری و فرهنگی و حتی ورزشی حتی دفاعی و امنیتی خوب این آثار مثبتی را می‌تواند به همراه داشته باشد در همکاری‌های منطقه‌ای و بین المللی حتما دو کشور ظرفیت بسیار بالایی دارند و خشم صهیونیست‌ها دقیقا به همین خاطر است که صعودی‌ها به خاطر یک بازیگر منطقه و جمهوری اسلامی به عنوان یک رکن قدرت در منطقه اگر با هم پیوند بخورند و نزدیک شوند قطعا جایی برای حضور صهیونیست‌ها در منطقه نیست همین واکنشی که اماراتی‌ها نشان دادند دیروز اعلام شد که در دعوت از صهیونیست‌ها این‌ها ویزا ندادند برای شرکت در در آن جلسه‌ای که داشتند و یا اتفاقی که دارد در خود عربستان می‌افتد در این که خوب این رابطه می‌تواند پیوند‌های کشور‌های اسلامی را به همراه داشته باشد و ظرفیت جهان اسلام را به کار بگیرد.
سوال:یعنی ممکن یک سری عقب نشینی‌ها نسبت به برقراری ارتباط با رژیم صهیونیستی در بقیه کشور‌ها دیده شود؟
نوش آبادی: خوب خیلی تلاش کردند صهیونیست‌ها که روابط خودشان را عادی کنند آن عادی سازی متوقف می‌شود و حتما گرایش کشور‌های اسلامی به همکاری‌های نزدیک‌تر با همدیگر می‌تواند افول آمریکا را به همراه داشته باشد در منطقه و هم هژمونی آن‌ها را به هم بریزد و هم می‌تواند نقش صهیونیست‌ها را کم رنگ بکند و به همین خاطر است که سازمان ملل متحد هم از این توافق استقبال می‌کند هم سخنگو و هم دبیر کل سازمان ملل اعلام کرد که ما این را به فال نیک می‌گیریم این می‌تواند در ثبات منطقه و صلح و آرامش منطقه حائز اهمیت باشد و این یک نوع الگو می‌تواند باشد برای سایر کشور‌ها باشد که در عین حالی که می‌توانند اختلافاتی داشته باشند، اما اختلافات از مجاری دیپلماتیک حل شود در قالب گفتگو‌ها ما با صعودی‌ها خوب از گذشته توافق‌هایی داشتیم یعنی این توافق‌ها می‌تواند مجدد احیا شود و ما به هر حال دو کشور همسایه هستیم و با احترام به حسن همجواری و با رعایت آن اصول و چارچوب‌هایی که داریم ما در سیاست خارجی خودمان اولویت روابط خودمان را باهمسایه‌ها تعریف کردیم ما در اصول متعدد قانون اساسی اصل یازدهم اصل ۱۲۱ تا ۱۲۵ قانون اساسی ما ناظر بر نوع رابطه ما با دنیاست ما رابطه مان را با کشور‌های اسلامی و با کشور‌های همسایه اولویت خودمان قرار دادیم این به عنوان یک سیاست راهبردی تلقی می‌شود که ما حتما باید کاری را انجام بدهیم و مسیری را طی بکنیم که رابطه مان را ابتدا با همسایه‌ها تقویت کنیم باکشور‌های اسلامی تقویت کنیم بعد برویم سراغ سایر کشور‌ها ودر واقع این حرکت یک گام مثبتی بود هم برای اجرای این راهبرد قانون اساسی که برای توسعه مناسبات و گسترش روابط با همسایگان تعریف شده و هم میتواند این نوع ارتباط مشکلات ما را با سایر کشور‌های عربی هم حل کند، چون ما اخیرا به خاطر این نوع اختلافاتی که داشتیم با صعودی‌ها آثارش را با رابطه با سایر کشور‌ها هم داشتیم این حرکت می‌تواند بخش مهمی از این اختلافات و سوءظن‌ها را کاهش بدهد و در مجموع رابطه ما را هم در منطقه با کشور‌های اسلامی هم خارج از منطقه مناسبات ما را با کشور‌های فرامنطقه‌ای هم تقویت کند و عرض کردم این نوع توافق آغاز یک حرکت و نظم نوین منطقه‌ای و جهانی انشالله خواهد بود.