دوشنبه 08 دی 1404
Monday, 29 December 2025
واکنشها به اظهارات جنجالی عراقچی درباره تحریم بهسرعت به سطح چهرههای سیاسی، رسانهای و کارشناسی کشیده شد.
در شرایط موجود بد اقتصادی، افکار عمومی انتظار دارد وزیر امور خارجه با تقویت دیپلماسی و گشودن مسیرهای ارتباطی با جهان، زمینه گشایشهای سیاسی و اقتصادی را فراهم کند. از نگاه منتقدان، طرح مفاهیمی مانند «برکات تحریم» در این فضا، بیش از آنکه امیدآفرین باشد، به ناامیدیهای موجود دامن میزند.
واکنشها به این اظهارات بهسرعت به سطح چهرههای سیاسی، رسانهای و کارشناسی نیز کشیده شد.
احمد زیدآبادی، فعال سیاسی نسبت به صحبت عراقچی درباره توطئه جدید دشمن توجه نشان داد و نوشت: «توطئه معمولاً به نقشههای مخفی و غیرعلنی گفته میشود. نقشه آمریکا برای به زانو در آوردن اقتصاد ایران، یک برنامه کاملاً علنی است. تحریم اساساً امری آشکار با هدفِ آشکارِ مضمحل کردن اقتصاد و نارضایتی مردم و برانگیختن آنهاست! حالا این چه توطئهای است که آقای عراقچی تازه آن را کشف و افشاء کرده است؟»
محمد طبیبیان، اقتصاددان در واکنش به این صحبتهای عراقچی ضمن انتقاد از وزیر خارجه خطاب به او گفت: «میدانیم که شما در شرایط بدتر از این هم میتوانید خوب زندگی کنید، اما از جانب مردم صحبت نکنید.»
حسین سلاحورزی، رئیس پیشین اتاق بازرگانی در واکنشی کوتاه به اظهارات عراقچی، طی توئیتر نوشت: «تحریم نه فرصت است، نه نعمت، نه برکت. تحریم یعنی فقیرتر شدن جامعه، رانتیتر شدن اقتصاد و ضعیفتر شدن دولتِ پاسخگو. هر روایتی غیر از این، تحریف واقعیت است.»
حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی نیز اینگونه واکنش نشان داد: «از توجیه زندگی با تحریم عراقچی! تعجب نکنید. سالهاست که در این مملکت، نقد و ابتکار برای برونرفت از بحران، قربانی ماموریت حفظ وضع موجود شده است. نتیجه: بودجه یک سال ایران برابر است با سود سالیانه سهام آرامکو عربستان.»
حسین موسویان، سفیر پیشین ایران در آلمان در کانال تلگرامیاش نوشت: ۱۰ مورد از مضار تحریمها برای کشور و مردم ایران
۱-افزایش فقر و فلاکت عمومی: تحریمها با کاهش درآمدهای ملی و افزایش تورم، قدرت خرید مردم را به شدت کاهش داده و باعث گسترش فقر، نابرابری و فشار معیشتی بر اقشار ضعیف میشوند.
۲-کند شدن یا توقف توسعه کشور: محدود شدن سرمایهگذاری خارجی، انتقال فناوری و همکاریهای علمی و صنعتی، روند توسعه اقتصادی و پیشرفت زیرساختها را مختل میکند.
۳-افزایش بیکاری: تعطیلی یا تضعیف صنایع، کاهش صادرات و رکود اقتصادی ناشی از تحریمها، منجر به بیکاری گسترده بهویژه در میان جوانان میشود.
۴-کاهش کیفیت خدمات عمومی: کمبود منابع مالی دولت بر بخشهایی مانند آموزش، بهداشت، حملونقل و خدمات اجتماعی تأثیر منفی گذاشته و کیفیت زندگی مردم را کاهش میدهد.
۵-مشکلات در تأمین دارو و تجهیزات پزشکی: تحریمهای بانکی و تجاری، حتی در مواردی که دارو بهطور رسمی تحریم نیست، دسترسی بیماران به دارو و درمان را دشوار میکند.
۶-افزایش هزینههای زندگی: بالا رفتن قیمت کالاهای اساسی، مسکن و انرژی فشار روانی و اقتصادی سنگینی بر خانوادهها وارد میکند.
۷-تشدید مهاجرت نخبگان: نبود فرصتهای شغلی و علمی مناسب باعث میشود بسیاری از متخصصان و جوانان تحصیلکرده کشور را ترک کنند که این خود به تضعیف آینده کشور میانجامد.
۸-سقوط ارزش پول ملی: تحریم موجب کاهش ارزش پول ملی میشود که نتیجه آن افزایش قیمتها و کاهش قدرت خرید مردم و فشار معیشتی شدیدی بر جامعه است.
۹-کاهش تولید ناخالص ملی: تحریمها و رکود اقتصادی با کاهش تولید و سرمایهگذاری، تولید ناخالص ملی را پایین آورده و رشد اقتصادی کشور را متوقف میکنند.
۱۰-نابودی بخش خصوصی: افزایش هزینهها و بیثباتی اقتصادی موجب تضعیف و تعطیلی بسیاری از کسبوکارهای خصوصی و افزایش بیکاری میشود. در مجموع، تحریم مساوی است با نکبت
محمدتقی فاضلمیبدی، عضو مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم در یادداشتی به این اظهارات پرداخت. او این یادداشت را با تیتر «از فروغی تا عراقچی!» نوشت: «آقای عراقچی شما و امثال شما که برای تحریم، نعمت و برکت قائلید، جای خوش نشسته و از استخوان خرد محرومین واز دستهای در زباله فرورفته و سرهای از شرم در گریبان خفته بیخبرید. اگر دولتمردان کشور، خود و فرزندانشان، با حقوق کمتر از بیست میلیون زیست میکردند و از تلخی تحریمها تهدید میشدند، شاید این کشتی پرتلاطم سیاست را به سمت ساحل نجات میبردند.
اقای وزیر خارجه! از قیمت لبنیات وگوشت و حبوبات و سایر مایحتاج مردم مطلعید؟ یا میفرمایید سیاست خارجی را با اقتصاد چه کار؟ رئیسجمهوری که بنا بود تحریمها را بردارد، فرمان وزارت خارجه را به دست کس یا کسانی سپرد، که جز مسافرت هیچ دستاوردی برای کشور نداشتند و در برابر ترامپغیرقابل پیشبینی و نتانیاهوی نسلکش، نقشه راه نداشتند. آقای عراقچی لطفاً متن استعفایی که فروغی برای رضاشاه نوشت و کشور را پس از سقوط رضاشاه از چنگال دو متجاوز بیرحم یعنی روس و انگلیس نجات داد، بخوانید. تا بنگرید چگونه یک کشور بحرانی را باید به ساحل نجات برد؟ کدام برهه از تاریخ و در کدام کشوری تحریم برکات خود را داشته که شما میفرمایید؟ بلی! هزاران کارشناس نخبه و صدها میلیارد دلار مال ملت از کشور به آن سوی مرزها سوق دادیم و کشورهای همسایه دعاگویمان بوده و هستند.»
در مقابل، برخی رسانهها و چهرههای سیاسی از سخنان وزیر امور خارجه دفاع کردند. روزنامه «کیهان» در گزارشها و یادداشتهایی، این مواضع را واقعبینانه دانست و تأکید کرد که مشکلات اقتصادی بیش از آنکه ناشی از تحریم باشد، به ناکارآمدی داخلی و ترک فعل برخی مسئولان بازمیگردد. حمید رسایی، نماینده تهران در مجلس نیز با حمایت از عراقچی، این سخنان را تکرار مواضعی دانست که پیشتر از سوی سعید جلیلی و برخی دیگر از چهرههای سیاسی مطرح شده بود.
این در حالی است که دولت چهاردهم با شعار حل مسائل سیاست خارجی، کاهش تنش با جهان و رفع تحریمها وارد عرصه انتخابات شد و بخشی از رأیدهندگان، با همین امید پای صندوقهای رأی آمدند. اکنون و در شرایطی که فشارهای اقتصادی بیش از گذشته بر زندگی مردم سایه انداخته، طرح چنین اظهاراتی از سوی وزیر امور خارجه، به باور منتقدان میتواند بر ناامیدیها نسبت به تحقق وعدههای دولت بیفزاید.
