قدرتالله اماموردی؛ استاد اقتصاد و تحلیلگر بازارهای مالی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به نقش فشارهای خارجی در نوسانات اخیر بازار ارز، معتقد است: اقدامات دولت آمریکا، تشدید تحریمها، فعالسازی سازکار اسنپبک و محدودیتهای اعمالشده بر فروش نفت، بهطور مستقیم بر توان عرضه ارز در اقتصاد ایران اثر گذاشته است؛ چراکه در این شرایط ارز کمتری هم به دست بانک مرکزی میرسد.
وی ادامه داد: در ساختار کنونی اقتصاد ایران، دولت و بانک مرکزی عملاً مهمترین و در بسیاری موارد تنها عرضهکننده ارز در بازار محسوب میشوند و این عرضه نیز تابعی از میزان فروش نفت و بازگشت منابع ارزی به کشور است.
اماموردی تأکید کرد: ظاهراً فشارهای حداکثری ماههای اخیر و محدودیتهای ناشی از تحریمهای مالی و بانکی، موجب کاهش محسوس منابع ارزی شده و در نتیجه، توان مداخله و عرضه ارز در بازار کاهش یافته است. بخش زیادی از نوسانات و افزایش نرخ ارز در ماههای اخیر، ریشه در همین کمبود عرضه دارد؛ کمبودی که مستقیماً به محدودیتهای فروش نفت و انتقال درآمدهای آن بازمیگردد.
این اقتصاددان با اشاره به چالشهایی مانند کارتهای بازرگانی اجارهای، بازنگشتن ارز صادراتی و واردات غیرضروری گفت: این مسائل واقعی و مهم هستند که پدیدههای جدیدی محسوب نمیشوند اما اثرات آنها در بازار ارز تخلیه شده است.
او با اشاره به ارقام مطرحشده درباره عدم بازگشت منابع ارزی افزود: اعدادی در حدود ۲۵ میلیارد دلار بهعنوان ارز تخصیصیافتهای است که به چرخه رسمی اقتصاد بازنگشته است. بخشی از این منابع به کارتهای بازرگانی اجارهای اختصاص یافته که نظارت مؤثری بر عملکرد آنها وجود ندارد.
اماموردی با اشاره به پیشنهاد حذف ارز ترجیحی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی بخشی از کالاها در بودجه سال آینده، این اقدام را گامی مثبت ارزیابی کرد و افزود: تکنرخی شدن ارز باید بهصورت فراگیر اجرا شود، بهگونهای که همه نیازهای ارزی از طریق یک بازار شفاف تأمین شود. هرچند این سیاست ممکن است در کوتاهمدت فشارهایی بر برخی گروهها وارد کند، اما در میانمدت و بلندمدت، بازار به تعادل خواهد رسید و آثار تورمی و نوسانی کاهش خواهد یافت.
