چهارشنبه 03 دی 1404
Tuesday, 23 December 2025
به گزارش فارس؛ بر اساس اعلام راهآهن ایران، پیشنویس سیاستهای توسعه حملونقل ریلی در حال آمادهسازی است و پس از تکمیل، برای تصویب به هیات وزیران ارائه میشود. این سند پس از تصویب، به عنوان نقشهراه رسمی توسعه ریلی کشور مبنای اجرا قرار خواهد گرفت.قائممقام راهآهن میرحسن موسوی دیزجی در اینباره تأکید کرده است که این نقشهراه، همه مولفههای توسعه متوازن ریل را دربر میگیرد و صرفاً بر یک بخش خاص متمرکز نیست.در این سند، منابع مختلف تامین مالی، مدلهای سرمایهگذاری و بستههای مکمل توسعهای پیشبینی شده تا بتوان از ظرفیتهای مغفولمانده حملونقل ریلی استفاده کرد و سهم ریل را در اقتصاد حملونقل کشور افزایش داد. میرحسن موسوی دیزجی در تشریح این رویکرد گفته است که هدف اصلی، افزایش سهم حملونقل ریلی است؛ سهمی که طی سالهای گذشته تقریباً ثابت مانده و اکنون باید متناسب با تکالیف برنامه هفتم افزایش یابد.
برآوردهای انجامشده نشان میدهد که در افق برنامه هفتم توسعه، حدود ۱۷ میلیارد دلار سرمایهگذاری در بخش ریلی کشور پیشبینی شده است. این سرمایهگذاریها قرار است به صورت هدفمند در توسعه زیرساختها، تکمیل ناوگان و پیشبرد پروژههای اولویتدار هزینه شود. تمرکز اصلی این برنامهها بر تکمیل کریدورهای بینالمللی شرق–غرب و شمال–جنوب است؛ مسیرهایی که نقش مهمی در افزایش جایگاه ترانزیتی ایران در منطقه دارند.با این حال کریم نائینی، کارشناس حملونقل و ترانزیت، معتقد است که برای تحقق اهداف ریلی برنامه هفتم توسعه از جمله رسیدن به سهم ۳۰ درصد حمل بار ریلی، ابتدا باید بهرهوری راهآهن افزایش یابد تا بخش غیردولتی رغبتی برای سرمایهگذاری مولد داشته باشد.
این کارشناس تصریح کرد که هماکنون سرعت بازرگانی راهآهن به طور متوسط یکششم سایر کشورهاست. به عنوان مثال، راهآهن قزاقستان (KTZ )، مسیر ۳۶۰۰ کیلومتری مویتنی به بندر آکتائو قزاقستان را تعهد ۵ روز داده، در صورتی که مسیر بندرعباس-سرخس ایران به طول ۱۶۰۰ کیلومتر، حداقل ۱۴ روز زمان میبرد.به گفته قائممقام راهآهن، در این نقشهراه، نقش دولت و بخش خصوصی به صورت مشخص تفکیک شده است. مطابق الگوهای رایج جهانی، دولتها مسئولیت اصلی سرمایهگذاری در زیرساختهای ریلی را بر عهده دارند و بخش خصوصی بیشتر در حوزه ناوگان وارد میشود. قائممقام راهآهن در این زمینه تصریح کرده که «نمیتوان زیرساخت داشت اما به ناوگان بیتوجه بود یا برعکس؛ توسعه ریلی نیازمند برنامهای کاملاً متوازن است.»در ماههای اخیر، نشانههایی از افزایش مشارکت بخش خصوصی در خرید لکوموتیو و ناوگان باری و مسافری مشاهده شده و همزمان، پروژههای زیرساختی متعددی از سوی شرکت ساخت و توسعه حملونقل کشور در دست اجرا قرار دارد.
اولویت این پروژهها، تکمیل کریدورها، دوخطهکردن مسیرهای پرتردد و احداث خطوط جدید ریلی اعلام شده است.مسئولان راهآهن امیدوارند با حمایت مجلس در فرآیند بودجهریزی و استفاده از منابعی مانند تهاتر نفت و منابع عمومی، اهداف ترسیمشده در نقشهراه ریلی کشور به صورت متوازن محقق شود؛ اهدافی که علاوه بر رشد اقتصادی، کاهش تصادفات جادهای، آلودگی هوا و مصرف انرژی را نیز به همراه خواهد داشت.
