چگونه کره جنوبی این قدر در دنیا محبوب شد؟/ آیا اوضاع کره ای ها واقعا این قدر خوب است؟

عصر ایران ؛ علی نجومی ــ سال ها است به واسطه الزامات شغلی و نیز علاقه هنری که دارم کره جنوبی و مردمانش برایم تبدیل به موضوعی جذاب شده اند. کشوری با جمعیتی بالغ بر 52 میلیون نفر در شرق آسیا. یکی از صنعتی ترین کشور ها که به نظر به خوبی توانسته است در قالب یک کشور شرقی پیشرفت کند و مدرن شود. اما آیا این تمام ماجرا است؟ وقتی در مورد این کشور مطالعه کنیم می بینیم در کنار مجموعه ای از امتیازات جذاب و قابل توجه، مردم کره جنوبی از معضلاتی بزرگی هم رنج می برند.  در این یادداشت مروری اجمالی بر چند جنبه مهم از زندگی در کره جنوبی و مردمانش پرداخته ام:

آداب و سنن

یکی از فاکتورهای مهم و اثر گذار در کشور کره جنوبی، فرهنگ کنفوسیوسی است. این فرهنگ با تاکید بر احترام با سالمندان، پیشینیان و بزرگسالان هنوز هم بر زندگی اجتماعی، کار و خانواده های کره جنوبی تاثیر مهمی دارد. البته در دهه های اخیر جایگاه اقتصادی و شغلی و نیز وضعیت تاهل هم اهمیت فزاینده ای پیدا کرده اند. 

کنفوسیوس

بر طبق باورهای سنتی مردم کره جنوبی، روح فردی که به تازگی فوت کرده است تا چندین نسل زمین را ترک نمی کند بنابراین والدین و پدر بزرگ و مادربزرگ هایی که فوت شده اند در باور کره ای ها هنوز بخشی از خانواده محسوب می شوند.

مهم ترین نقطه عطف های زندگی یک کره ای عبارت است از:

1- پایان 100 روز اول نوزادی

2- ازدواج

3- جشن تولد 61 سالگی

جشن سال نو یا سول

جشن سول یا همان جشن سال نوی تقویم شمسی- قمری  کره ای ها یکی از مهم ترین تعطیلات سنتی و قدیمی آن ها است. کلمه سول در زبان کره ای عصر میانه به معنای« سال سن» است چون در واقع در اولین روز سال جدید کره ای ها یک سال پیرتر می شوند. این تعطیلات 3 روزه است که طی آن کره ای ها تلاش می کنند تا تعطیلات در کنار خانواده خود و حتی الامکان شهر محل تولد خود بگذرانند. 

به عنوان مثال در سال 2016، در حدود 36 میلیون شهروند کره جنوبی در این تعطیلات به ملاقات خانواده های خود رفتند. یکی از شناخته شده ترین اعمالی که کره ای ها در این تعطیلات انجام می دهند سنت عیدی گرفتن است که کوچک تر ها بعد از ادای تعظیم در برابر بزرگان خود، پول دریافت می کنند و این یکی از عاداتی است که از تعالیم کنفوسیوس گرفته شده است. روز سول به طور معمول در ماه ژانویه یا فوریه و در دومین ماه جدید بعد از شب یلدا رخ می دهد. اما گاهی هم به سومین ماه بعد از شب یلدا موکول می شود. 

فستیوال چوسوک 

چوسوک یا هنگاوی فستیوال برداشت محصول مخصوص میانه ی فصل پاییز در کره است و در 15 امین روز از 8 امین ماه تقویم قمری- شمسی  و در هنگام ماه کامل رخ می دهد. این فستیوال 3 روز به طول می انجامد. در این ایام کره ای ها به شهر محل تولد خود می روند و غذاهای و شیرینی های سنتی مثل سونگ پیون و یاکوا و یا میوه هایی مثل گلابی می خورند. یکی از سنت های جالب کره ای ها در این ایام رفتن به گورستان درگذشتگان خود است و در آن جا به انجام اعمال بیولچو می پردازند مه عبارت است از مرتب و تمیز کردن سنگ قبر ها و زدودن علف های هرز از کنار و اطراف آن. هم چنین آن ها غذای مورد علاقه پیشینیان خانواده خود را آماده می کنند و به گورستان می برند.

برخی آداب و هنجارهای جالب کره ای ها

در فرهنگ کره ای، ادب حکم می کند که وقتی چیزی را دریافت یا اهدا می کنید این کار را با هر 2 دست خود انجام دهید و انجام این کارها با یک دست نوعی بی ادبی و بی احترامی محسوب می شود.

در آوردن کفش ها

کره ای ها مثل بسیاری از کشورهای شرقی و از جمله کشور خودمان ایران، در هنگام ورود به خانه و منزل خود یا دیگری کفش های خود را در می آورند. البته در مورد کره ای ها این هنجار می تواند گستره وسیع تری از اماکن را در بر گیرد بنابراین اگر دیدید که کره ای در رستوران سنتی، معبد و حتی در برخی مدارس کفش هایشان را در آورده بودند  تعجب نکنید.

پیچیدگی سن و سال در میان کره ای ها

مفهوم سن یکی از پیچیده ترین مفاهیم در فرهنگ و سنن کره ای ها است. بر طبق یک سنت شرقی، کره ای ها مدت زمانی که جنین در رحم مادر خود است را نیز جزو سن او محسوب می کنند بنابراین از نظر آن ها نوزاد تازه متولد شده یک سال سن دارد اما در پایان سال کره ای ، یک سال دیگر به سن او اضافه می شود. به همین دلیل کره ای  دارای دو سن هستند: « سن کره ای» و « سن بین المللی» البته از سال 2023 قانونی در کره  جنوبی و سن بین المللی کره ای ها را قانونی و رسمی اعلام کرد.

باور به شمن گرایی 

خیلی قبل از فراگیر شدن فرهنگ بودایی و دین مسیحیت در کره، اهالی این سرزمین از  شمنیسم یا شمن گرایی پیروی می کردند. شمن‌گرایی، شکل کهن همهٔ انواع عرفان است. شمن‌ها معتقدند که همه آفریده‌ها، از جمله سنگ و درخت و کوه‌ها زنده‌اند. در باور خود؛ آن‌ها برای رسیدن به مقصود خود با این نیروهای طبیعی نیز کار می‌کنند.

اهمیت گروه خونی در میان کره ای ها

یکی دیگر از جنبه های جالب زندگی کره ای ها اعتقاد آن ها در مورد گروه خونی افراد است. بنابراین اگر در سفر به کره از جانب یک کره ای از شما سوال پرسیده شد که گروه خونی شما چیست، تصور نکنید که آن فرد از شما خواهد خواست تا خون اهدا کنید، بلکه کره ای ها بر این باورند که گروه خونی نشان دهنده شخصیت افراد است و بنابراین با دانستن گروه خونی یک فرد شما می توانید او را بهتر بشناسید. مثلا طبق این باور، افراد دارای گروه خونی A، افرادی مسیولیت پذیر اما در عین حال مضطرب و کمال گرا هستند. افراد داری گروه خونی B، امیدوار و اجتماعی و با احساس  اما در عین حال خودخواه هستند.

موج کره ای و محبوبیت آن در جهان

موج کره ای یا هالیو اشاره به رشد سریع و جهانی محبوبیت فرهنگ کره جنوبی از دهه 1990 دارد. در این گسترش نقش اصلی را سریال ها، فیلم ها و موسیقی پاپ کره ای بازی کردند. گروه های موسیقی BTS و بلک پینک، فیلم انگل (برنده جایزه اسکار) و سریال بازی مرکب نمونه های اعلا موفق این گونه اثر گذاری فرهنگ کره ای در سطح جهانی هستند.

مشکلات جامعه کره جنوبی

هزینه بالای غذاهای غیر کره ای، ضعف سیستم حمل و نقل بین شهری، عدم تنوع فرهنگی، قیمت بالای میوه و سبزیجات، ساختار سلسله مراتب بر اساس سن و سال برخورد جنسیت زده بخشی از نکات منفی برای افرادی است که ممکن است به زندگی در کره جنوبی علاقه داشته باشند. از دیگر مشکلات و شاید بشود گفت بحران ها در کره جنوبی، باید از سطح بالای استرس نام برد که این حاصل سطح بالای انتظارات اجتماعی و  سبک زندگی مدرن در این کشور است.

 سیستم آموزشی رقابتی، فرهنگ کار و فشارهای اجتماعی در واقع محیطی چالش برانگیز برای بسیاری از کره ای ها به وجود آورده اند.در یک نظرسنجی مشخص شد که 36 درصد از دانش آموزان در مدرسه تحت استرس به سر می برند و این رقم برای دانشجویان حتی بالاتر هم هست. بیش از نیمی از پاسخ دهندگان به استرس بالا در محیط کار اشاره کردند و سطح استرس برای زنان بیش از مردان است.

پشت پرده سفر وزیر خارجه چین به عربستان، امارات و اردن/ از استقبال از تداوم بهبود رابطه تهران- ریاض تا تثبیت بازیگری پکن در خاورمیانه