به گزارش خبرنگار مهر، علیرضا کاظمی، وزیر آموزشوپرورش، در رویداد «راهبرد عدالت در کیفیت آموزشی» با تأکید بر نقش راهبردی نظام تعلیم و تربیت در آینده کشور گفت: آموزشوپرورش امروز به مسئله اول دولت تبدیل شده و این نگاه، آوردههای فراوانی برای آینده کشور به همراه خواهد داشت.
کاظمی با قدردانی از اساتید و صاحبنظران حاضر در این رویداد اظهار داشت: از همه عزیزانی که در فضای تعلیم و تربیت برای تقویت نگاه رئیسجمهور محترم تلاش کردند، صمیمانه تشکر میکنم؛ چراکه این تلاشها باعث شد آموزشوپرورش به گفتمان عمومی جامعه تبدیل شود و فرصتی برای تبیین حرکت نظام تعلیم و تربیت و بهرهگیری از دیدگاههای صاحبنظران فراهم آید.
دستاوردهای نظام تعلیم و تربیت نباید نادیده گرفته شود
وزیر آموزشوپرورش با اشاره به موفقیتهای جمهوری اسلامی ایران در حوزه آموزش گفت: نظام تعلیم و تربیت کشور دستاوردهای بسیار چشمگیری داشته است که نباید در گفتمان عمومی مغفول بماند. نهضت سوادآموزی و ریشهکنی بیسوادی، گسترش پوشش تحصیلی در همه مقاطع، توسعه آموزش دختران، توجه به نخبگان، توسعه عدالت آموزشی، پیشرفتهای چشمگیر در حوزه پیشدبستانی و افتخارات بینالمللی در المپیادهای علمی از جمله این موفقیتهاست.
وی افزود: فضاها، تجهیزات، امکانات و دسترسیهای آموزشی امروز کشور نیز از افتخارات نظام تعلیم و تربیت به شمار میرود. هرچند برخی جریانهای معاند تلاش میکنند فعالیتها و مجاهدتهای معلمان را کماهمیت جلوه دهند، اما باید تأکید کرد که بسیاری از دستاوردهای نظام در حوزههای مختلف، محصول کار معلمی و تلاش معلمان است.
وزیر آموزشوپرورش با بیان اینکه این دستگاه با چند مسئله اساسی رنج میبرد، گفت: به نظر من، تمام چالشهای مختلف آموزشوپرورش ذیل چند «کلام مسئله» تعریف میشود و اگر این مسائل حل شود، بسیاری از مشکلات جزئی نیز برطرف خواهد شد.
وی «کوچکانگاری آموزش و تربیت» را یکی از این مسائل دانست و افزود: آموزشوپرورش آنگونه که شایسته و بایسته است، در شاخصهای مختلف مورد توجه قرار نگرفته است. در حالی که این نظام یکی از پیچیدهترین، گستردهترین و پهنپیکرترین دستگاههای کشور است، اما در بیرون، با نوعی سادهانگاری و نگاه سطحی با آن برخورد میشود.
کاظمی بیثباتی مدیریت را یکی دیگر از آسیبهای جدی نظام تعلیم و تربیت دانست و گفت: آموزشوپرورش در گذر تحولات سیاسی کشور، چه در دولت و چه در مجلس، عملاً چند بار دچار پوستاندازی مدیریتی میشود. این تغییرات ناشی از انتظارات و شرایط مختلف، آسیبهای ساختاری جدی به نظام آموزشی وارد میکند.
وی ادامه داد: این وضعیت باعث شده آموزشوپرورش همواره درگیر سلیقهگرایی، سیاستزدگی و فقدان سیاست واحد شود و امکان ایجاد تحول فرهنگی عمیق و پایدار از بین برود. این مسائل ریشه بسیاری از مشکلات ما در حوزههای مختلف، از جمله منابع انسانی است.
وزیر آموزشوپرورش با اشاره به رویکرد دولت چهاردهم گفت: خوشبختانه در این دولت، حداقل یکی دو مسئله کلان حل شده است. امروز آموزشوپرورش روی میز دولت قرار دارد و به مسئله اول کشور تبدیل شده است.
وی افزود: رئیسجمهور محترم با ایمان راسخ و نگاه راهبردی معتقد است نقطه آغاز تحول و توسعه کشور، آموزشوپرورش است. اما تحقق این نگاه نیازمند کمک، صبر و حوصله است تا بتوانیم ایدهها و رویکردهای ایشان را گامبهگام اجرایی کنیم.
کاظمی با تأکید بر تجربه و نظر صاحبنظران تعلیم و تربیت گفت: من معتقدم نقطه آغاز دستیابی به کیفیت و عدالت آموزشی، نیازمند چهار تحول اساسی است که خوشبختانه در احکام و قوانین کشور نیز پیشبینی شده است.
قلب مدرسه برنامه درسی است
وی برنامه درسی را کانون اصلی یادگیری دانست و گفت: قلب مدرسه برنامه درسی است. برنامه درسی است که رویکردها، جهتگیریها، نقش معلم، موقعیتهای تربیتی و محتوای کتابهای درسی را تنظیم میکند. نقطه آغاز تحول، مدرسه و در مدرسه، برنامه درسی است.
وزیر آموزشوپرورش افزود: برنامه درسی فعلی حافظهمحور، منفعل، خشک و غیرمهارتی است و از موقعیتهای تربیتی اندکی برخوردار است. ما به دنبال تبدیل آن به برنامهای مهارتمحور، یکپارچه، استعدادیاب و سرشار از موقعیتهای تربیتی هستیم؛ برنامهای که محتوای آن جذاب و نافع باشد و صرفاً بر حفظ مطالب تکیه نکند.
وی با اشاره به آغاز این تحول گفت: این مسیر از پایه اول ابتدایی آغاز شده و اقدامات آن شروع شده است.
کاظمی در بخش دیگری از سخنان خود به ساختار نظام آموزشی پرداخت و گفت: تا زمانی که ساختار نظام آموزشی کشور به ساختاری یکپارچه، بههمپیوسته و مبتنی بر نیازهای جامعه و رویکرد تربیتی تبدیل نشود، به اهداف تربیت دست نخواهیم یافت.
وی کنکور را یکی از موانع جدی تحقق اهداف تربیتی دانست و افزود: مافیای کنکور بسیاری از طرحهای کیفیتبخشی و تربیتی را نقش بر آب میکند و آموزشوپرورش را از اهداف اصلی خود دور میسازد. این کنکورزدگی نهتنها به تربیت کمک نمیکند، بلکه مانع آن میشود.
وزیر آموزشوپرورش با انتقاد از تنوع و پراکندگی رشتهها در دوره متوسطه دوم گفت: این ساختار بهرهوری نیروی انسانی و امکانات را به شدت کاهش داده است و نیازمند بازنگری جدی است.
کاظمی ساختار فعلی آموزشوپرورش را بسیار گسترده و سنگین توصیف کرد و گفت: حجم بالای معاونتها، سازمانها و ادارات، مدیریت این مجموعه عظیم را دشوار کرده است. حتی در مناطقی با تعداد محدود دانشآموز، ساختارهای اداری گسترده ایجاد شده که آسیبهای مدیریتی به دنبال دارد. اصلاح این ساختار در برنامه هفتم توسعه پیشبینی شده و در دولت نیز در حال پیگیری است.
وزیر آموزشوپرورش تحول در حکمرانی را اساسیترین محور دانست و گفت: با سازوکار فعلی اداره مدارس نمیتوان به جلو حرکت کرد. مدارس امروز اختیارات لازم را ندارند؛ نه در حوزه مالی و نه در حوزه نیروی انسانی.
وی تأکید کرد: تمرکزگرایی شدید باعث شده تصمیمگیریها در مرکز انجام شود، در حالی که مدیران مدارس اختیاراتی ندارند. این شیوه حکمرانی باید تغییر کند.
عدالت آموزشی فقط سختافزار نیست
کاظمی با اشاره به ابعاد مختلف عدالت آموزشی گفت: اگر عدالت را از منظر سختافزاری نگاه کنیم، مسائلی مانند مدارس کانکسی، فرسوده و غیراستاندارد، کمبود سرانه فضا، مدارس شبانهروزی، هنرستانها، مناطق روستایی، بازماندگان از تحصیل، کلاسهای چندپایه و متراکم، کمبود منابع انسانی، منابع مالی، توسعه پیشدبستانی، فضاهای ورزشی، توجه به نخبگان و مدارس استثنایی از مهمترین محورهای عدالت آموزشی هستند.
وی افزود: برای هر یک از این حوزهها شاخصها و اعداد دقیقی وجود دارد که نشان میدهد امروز کجا هستیم و به کجا باید برسیم.
در حال تکمیل…
