چهارشنبه 19 آذر 1404
Wednesday, 10 December 2025
نویسنده سریال «بامداد خمار» گفت: تلاش کردیم زبان اثر را غنیتر کنیم، چند خط داستانی جدید بیفزاییم و ادبیات داستانی را به ادبیات دراماتیک تبدیل کنیم.
به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی رادیو نمایش، حسین کیانی، از کارگردانان باسابقه تئاتر، درباره حضور در سریال «بامداد خمار» و پذیرفتن مسئولیت نویسندگی سریال گفت: اسفندماه ۱۴۰۲ و فروردین سال ۱۴۰۳ دیداری با خانم نرگس آبیار داشتم و موضوع همکاری به طور رسمی مطرح شد. این پروژه پیشتر سابقهای داشته و بخشی از کار نیز تولید شده بود اما آن نسخه به طور کامل کنار گذاشته شد. پس از آن، کار به آقای قاسمی و خانم آبیار سپرده شد و من نیز به عنوان نویسنده از سوی ایشان دعوت شدم.
کیانی ادامه داد: با توجه به سابقهای که در زمینه ادبیات عامه و ادبیات دوره قاجار در بیش از ۲۰ سال گذشته داشتم همکاریمان آغاز شد. بد نیست اشاره کنم که در سال ۱۳۸۴ نمایشنامهای به نام آش قجری نوشتم که بهعنوان متن برگزیده تک قسمتی رادیو انتخاب شد. دوستان این سابقهها را میشناختند و بر همین اساس با من تماس گرفتند و کار آغاز شد.
این کارگردان تئاتر که با برنامه «پشت جلد» رادیو نمایش گفتوگو میکرد، گفت: تأکید خانم آبیار این بود که ادبیات خالص و کمتر شنیدهشده دوره قاجار، شامل اصطلاحات، ضربالمثلها و ویژگیهای زبانی آن دوره، احیا شود و در دیالوگهای شخصیتها جاری باشد. اگر رمان «بامداد خمار» را خوانده باشید، میدانید که رمان زبان ساختارمندی ندارد و خیلی از زبان دوره قاجار بهره نبرده است. تنها بهصورت محدود از اصطلاحات آن دوره استفاده کرده است. با وجود جذابیت و کشش رمان، کتاب چندان زبانمند نیست.
کیانی افزود: ما تلاش کردیم زبان اثر را غنیتر کنیم، چند خط داستانی جدید بیفزاییم و ادبیات داستانی را به ادبیات دراماتیک تبدیل کنیم، کاری که معمولا اقتباسگر انجام میدهد. یعنی موقعیتهای توصیفی رمان باید بسط پیدا کند، کشمکشها افزوده شود و شخصیتهایی که در رمان منفعلاند، در سریال فعال شوند تا بتوانند روایت را پیش ببرند. تجربه خواندن رمان با تجربه دیدن یک سریال تلویزیونی گسترده کاملاً متفاوت است.
نویسنده سریال «بامداد خمار» گفت: در مجموع تلاش شد جذابیتهای رمان تقویت شود و زبان آن به ادبیات عامیانه و ادبیات رسمی دوره قاجار نزدیکتر شود. خوشبختانه منابع پژوهشی دوره قاجار در سالهای اخیر فراوانتر شده و پژوهشگران ارجمند آثار ارزشمندی منتشر کردهاند که مورد استفاده قرار گرفت.
کیانی با اشاره به تجربهاش در زمینه اقتباس در تئاتر خاطرنشان کرد: پیش از این چند بار در تئاتر اقتباس انجام داده بودم اما در حوزه ادبیات داستانی ایرانی و در عرصه تصویر، بامداد خمار نخستین تجربه جدی و قابلتأمل من بود. آن تجربیات قبلی بسیار کمککننده بود. یعنی با دلشوره و اضطراب وارد کار نشدم و دستم پر بود.
کارگردان نمایش «شورهزار» بازتابهای سریال در میان مخاطبان را مثبت ارزیابی کرد و گفت: ادبیات ما، چه دوره قاجار و چه دورههای پیشین، ظرفیت بالایی برای ارتباط با مخاطب امروز دارد. یکی از نکاتی که بسیار بر آن تأکید داشتیم، حفظ ادب در زبان اثر بود. متأسفانه در برخی سریالهای شبکه خانگی شاهد نوعی بیسامانی و ولنگاری زبانی هستیم که باعث تخریب زبان میشود. ما تلاش کردیم زبان را نه تنها ترمیم کنیم، بلکه چیزی به آن بیفزاییم. زبان امروز در فضای مجازی در حال فرسایش است و ما میخواستیم ظرفیتهای زبان فاخر را یادآوری کنیم. زبانی ادبمند و دراماتیک که بتواند به فرهنگ زبانی جامعه کمک کند.
برنامه «پشت جلد» به تهیه کنندگی سجاد کلبادینژاد اجرا و سردبیری احمد محمدتبریزی و عطیه موذن و گزارشگری آوا نوری یکشنبه ها ساعت ۲۱ تا ۲۲ از شبکه رادیویی نمایش پخش می شود.
