تحقیق جدید دانشکده پزشکی دانشگاه استنفورد نشان میدهد افرادی که واکسن بیماری پوستی زونا را دریافت کردهاند، ۲۰ درصد کمتر از دیگران در معرض ابتلا به زوال عقل قرار دارند.
براساس گزارش SciTechDaily، این واکسن در اصل برای پیشگیری از بیماری زونا (که باعث ضایعه پوستی دردناک میشود) طراحی شده است، اما تأثیر جانبی آن روی مغز چشمگیر بوده است. زونا توسط همان ویروسی ایجاد میشود که عامل آبلهمرغان است. این ویروس پس از بهبودی آبلهمرغان در کودکی، از بدن خارج نمیشود؛ بلکه در سلولهای عصبی به خواب میرود و در سنین بالا دوباره فعال میشود.
تئوری دانشمندان این است که فعالشدن مجدد این ویروس در سیستم عصبی میتواند باعث التهاب مغزی و آسیبهایی شود که درنهایت به زوال عقل ختم میشود. واکسن زونا با سرکوب این ویروس و جلوگیری از بیدارشدن آن، از التهاب عصبی جلوگیری میکند و ریسک زوال عقل را کاهش میدهد.
مطالعه جدید استنفورد نسبت به مطالعات مشابه دیگر یک مزیت دارد. در سال ۲۰۱۳، دولت ولز قانونی گذاشت که کسانی که متولد بعد از ۲ سپتامبر ۱۹۳۳ بودند، واجد شرایط دریافت واکسن رایگان میشدند. محققان دادههای این افراد را که تنها چند هفته با هم اختلاف سنی داشتند (یک گروه واکسن زدند و گروه دیگر نه) مقایسه کردند. چون این دو گروه از نظر سطح سواد، درآمد و سلامت عمومی کاملاً مشابه بودند، کاهش ۲۰ درصدی ابتلا به زوال عقل در گروه واکسینهشده، دلیلی محکم بر اثربخشی واکسن است.

نتایج تحقیق جدید دیگری نیز نشان داد که واکسن زونا نهتنها پیشگیرانه است، بلکه پتانسیل درمانی هم دارد. به گفته محققان تزریق این واکسن به افرادی که قبلاً تشخیص زوال عقل دریافت کردهاند، میتواند سرعت پیشرفت بیماری را کاهش دهد و طول عمر آنها را نسبت به بیماران واکسینهنشده افزایش دهد.
نکته جالب دیگر این است که اثر محافظتی واکسن در زنان بسیار قویتر از مردان مشاهده شده است. درکل زنان معمولاً پاسخ آنتیبادی قویتری به واکسنها میدهند؛ همچنین زونا در زنان شایعتر از مردان است.
یافتههای پژوهش محققان استنفورد در ژورنال نیچر منتشر شده است.