شنبه 15 آذر 1404
Friday, 05 December 2025
عصر ایران - اگر فعالیت های روزانه یا خواب شبانه شما توسط نیاز مکرر و غیرقابل کنترل به دفع ادرار، قطع می شود، بدانید که این صرفا یک مزاحمت ساده نیست. این وضعیت که می تواند جلسات کاری را مختل کرده و کیفیت خواب را نابود کند، فراتر از یک تغییر عادی با افزایش سن است.
تکرر ادرار یک سیگنال هشداردهنده از بدن شماست؛ نشانه ای که نباید نادیده گرفته شود. تشخیص زودهنگام علت این مشکل - که می تواند از یک عفونت ساده تا بیماری های جدی تر متغیر باشد - نه تنها آسایش را به زندگی شما بازمی گرداند، بلکه می تواند ضامن سلامتی بلندمدت شما باشد.
در ادامه، شایع ترین دلایل تکرر ادرار را بررسی می کنیم تا شما را در مسیر تشخیص و درمان قرار دهیم.
عفونت دستگاه ادراری می تواند احساس دائمی نیاز به دفع ادرار را ایجاد کند. عفونت دستگاه ادراری زمانی رخ می دهد که در اندام های دستگاه ادراری شما عفونت ایجاد شود. عفونت های ادراری شایع هستند.
افزون بر تکرر ادرار، علائم دیگر عفونت دستگاه ادراری عبارتند از:
درمان عفونت دستگاه ادراری شامل آنتی بیوتیک ها و داروهایی برای کمک به تسکین درد و تب است.
دیابت یک دلیل شایع تکرر ادرار است. اگر به دیابت مبتلا باشید، بدن شما یا انسولین کافی تولید نمی کند یا نمی تواند از انسولین موجود استفاده کند. این امر منجر به افزایش سطح گلوکز خون (قند خون) و عوارض جدی برای کلیه ها و سایر اندام ها می شود.
کلیه ها وظایف متعددی دارند، از جمله فیلتر کردن خون برای حذف سموم از جریان خون.
به طور معمول، گلوکز موجود در خون از طریق کلیه فیلتر شده و سپس دوباره به جریان خون جذب می شود – از این رو در داخل بدن می ماند. اما اگر سطح گلوکز خون شما بسیار بالا باشد، کلیه ها نمی توانند تمام قند را حفظ کنند. قند اضافی از طریق ادرار از بدن خارج می شود. این امر منجر به افزایش ادرار و افزایش تشنگی می شود.
با گذشت زمان، دیابت می تواند منجر به آسیب به رگ های خونی شود که سلامت کلیه ها را حفظ می کنند.
افزون بر تکرر ادرار، سایر علائم دیابت درمان نشده ممکن است شامل موارد زیر باشند:
تکرر ادرار در دوران بارداری شایع است. در اوایل بارداری، تغییرات هورمونی می تواند باعث شود که شما نیاز به دفع ادرار بیشتری داشته باشید. تکرر ادرار می تواند یکی از اولین علائم بارداری باشد.
سایر علائم بارداری عبارتند از:
همچنین ممکن است در مراحل بعدی بارداری نیز دچار تکرر ادرار شوید. این به این دلیل است که رحم در حال رشد می تواند به مثانه شما فشار وارد کند. در دوران بارداری، شما همچنین در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت دستگاه ادراری قرار دارید. گاهی اوقات این می تواند دلیل دیگری برای تکرر ادرار در دوران بارداری باشد.
التهاب آپاندیس ناشی از آپاندیسیت ممکن است باعث تکرر ادرار شود. آپاندیسیت یک اورژانس شایع جراحی است. در واقع، این شایع ترین دلیلی است که افراد تحت عمل جراحی شکم قرار می گیرند. آپاندیسیت زمانی رخ می دهد که مدفوع و سایر مواد زائد در آپاندیس به دام افتاده و باعث تورم آن می شوند.
به دلیل محل قرارگیری آپاندیس، تورم آن می تواند حالب یا مثانه شما را تحریک کند. این می تواند باعث تکرر ادرار شود. برخی از علائم شایع آپاندیسیت عبارتند از:
در موارد شدید، آپاندیس می تواند پاره شود و منجر به عفونت جدی در شکم گردد. به همین دلیل آپاندیسیت اغلب برای درمان نیاز به جراحی دارد. بنابراین، تشخیص زودهنگام علائم مهم است. اگر نگران هستید که ممکن است به آپاندیسیت مبتلا باشید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
داروهایی که مصرف می کنید گاهی اوقات می توانند دلیل تکرر ادرار شما باشند. برخی از شایع ترین آن ها عبارتند از:
اگر مصرف داروی جدیدی را شروع کردید و متوجه شدید که بیشتر ادرار می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید.
آنچه می نوشید می تواند باعث تکرر ادرار شود. اگر آب زیادی مصرف کنید، احتمالا متوجه می شوید که بیشتر ادرار می کنید. نوشیدنی های الکلی و نوشیدنی های کافئین دار نیز می توانند باعث تکرر ادرار شوند. اگر شب ها زیاد ادرار می کنید، این مساله معمولا وجود دارد.
اگر متوجه شدید که بیش از حد ادرار می کنید (به خصوص در شب)، می توانید موارد زیر را امتحان کنید:
گاهی اوقات یبوست باعث تکرر ادرار می شود. اگر در هفته کمتر از سه بار اجابت مزاج دارید، ممکن است دچار یبوست باشید. این وضعیت می تواند باعث تورم رکتوم (راست روده) با مدفوع شده و به مثانه فشار وارد کند. رکتوم بزرگ شده فضای کمتری برای پر شدن مثانه باقی می گذارد و احساس نیاز مکرر به دفع ادرار ایجاد می کند.
یبوست دلایل متعددی دارد، از جمله:
درمان یبوست به دلیل آن بستگی دارد. پزشک می تواند به شما کمک کند تا بفهمید چرا به اندازه کافی اجابت مزاج ندارید. گاهی اوقات افزایش مصرف آب و فیبر کمک می کند. در برخی موارد، داروها موثر هستند. داروهای رایج بدون نسخه برای یبوست عبارتند از:
فیبروم های رحمی نیز می توانند باعث تکرر ادرار شوند. اینها توده هایی هستند که می توانند در داخل یا خارج رحم ایجاد شوند. فیبروم ها شایع هستند.
گاهی اوقات فیبروم ها بزرگ می شوند. در این حالت، رحم می تواند به مثانه فشار وارد کند و باعث تکرر ادرار شود. سایر علائم فیبروم ها عبارتند از:
درمان فیبروم ها می تواند از دارو تا جراحی متغیر باشد. از این رو، اگر هر یک از این علائم را دارید، به یک پزشک اطلاع دهید. اگر فیبروم دارید، پزشک می توانند بهترین برنامه درمانی را برای شما ایجاد کنند.
مثانه بیش فعال می تواند باعث اسپاسم هایی در مثانه شود که تکرر ادرار را در پی داشته باشد. این وضعیت زمانی رخ می دهد که عضله مثانه به طور ناگهانی منقبض می شود و به شما احساس نیاز فوری به ادرار کردن می دهد. اگر نتوانید به موقع خود را به سرویس بهداشتی برسانید، ممکن است منجر به نشت ناخواسته ادرار شود.
مثانه بیش فعال شایع است. این تصور غلط وجود دارد که این بخشی طبیعی از روند پیری است. اما در واقع مثانه بیش فعال وضعیتی قابل درمان است.
برخی از عواملی که ممکن است شما را در معرض خطر مثانه بیش فعال قرار دهند، عبارتند از:
اگر نگران مثانه بیش فعال هستید، برای بررسی این وضعیت با یک پزشک صحبت کنید.
بزرگ شدن پروستات می تواند باعث شود زیاد، به خصوص در طول شب، ادرار کنید. این وضعیت معمولا به عنوان هایپرپلازی خوش خیم پروستات شناخته می شود. پروستات غده ای است که زیر مثانه در مردان قرار دارد و به ساخت مایع منی کمک می کند. این غده با افزایش سن بزرگ می شود و نیمی از افرادی که پروستات دارند، تا سن 60 سالگی دچار هایپرپلازی خوش خیم پروستات می شوند.
با بزرگ شدن پروستات، ممکن است در تخلیه کامل مثانه مشکل داشته باشید. این می تواند باعث تکرر ادرار شود.
سایر علائم هایپرپلازی خوش خیم پروستات عبارتند از:
اگر هر یک از این علائم را دارید، با یک پزشک صحبت کنید. وی باید شما را ارزیابی کرده و دلیل مشکلات ادراری شما را مشخص کنند.
سرطان در هر نقطه ای از دستگاه ادراری می تواند باعث تکرر ادرار شود. سرطان مثانه چهارمین سرطان شایع در مردان است. علائم سرطان مثانه می تواند شامل موارد زیر باشند:
اگر تکرر ادرار دارید و متوجه خون در ادرار خود شده اید یا هر یک از این علائم را دارید، باید فورا با یک پزشک صحبت کنید. این ممکن است یک عفونت ادراری باشد که به راحتی درمان می شود، اما می تواند وضعیت جدی تری نیز باشد. در هر صورت، هر چه زودتر درمان را شروع کنید، نتیجه بهتری خواهید گرفت.
سنگ کلیه زمانی رخ می دهد که بلورها در هر نقطه ای از دستگاه ادراری شروع به تشکیل شدن می کنند. اگر این سنگ ها مثانه را تحریک کنند یا بخشی از آن را مسدود نمایند، می توانند باعث احساس نیاز به دفع ادرار شوند. برخی از علائم دیگری که همراه با سنگ کلیه رخ می دهند عبارتند از:
عوامل خطر مانند افزایش سن، اضافه وزن، زایمان های متعدد واژینال، و فشار مزمن (یبوست) می توانند ساختارهای نگهدارنده اطراف مثانه را تضعیف کنند. زمانی که بافت ها به اندازه کافی ضعیف شوند، واژن یا رحم ممکن است فرو افتاده و به مثانه فشار وارد کند.
فشرده شدن مثانه یا مجرای ادرار می تواند احساس نیاز مکرر به دفع ادرار را در شما ایجاد کند. علائم دیگر افتادگی اندام های لگنی عبارتند از:
تعداد دفعاتی که در طول روز ادرار می کنید، متفاوت است. اما اگر نیاز دارید که بیش از شش بار در روز ادرار کنید، ممکن است دچار تکرر ادرار باشید. همچنین اگر متوجه تغییر ناگهانی در عادات ادراری خود شدید، باید با یک پزشک صحبت کنید.
تکرر ادرار در شب (نکتوریا) یک اتفاق رایج است. تقریبا از هر 3 نفر بالای 30 سال، 1 نفر دو بار یا بیشتر در شب برای ادرار کردن بیدار می شود. نکتوریا می تواند خواب را مختل کرده و کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد، از این رو مهم است که دلیل آن را پیدا کرده و درمان کنید.
هر یک از شرایطی که باعث تکرر ادرار در طول روز می شوند، می توانند نکتوریا را نیز ایجاد کنند. شایع ترین دلایل نکتوریا عبارتند از:
درمان های تکرر ادرار به دلیل آن بستگی دارد. هنگامی که یک پزشک احتمال بیماری های جدی و عفونت ها را رد کرد، درمان بر کاهش تعداد دفعاتی که باید در طول روز یا شب ادرار کنید، متمرکز می شود. برخی از گزینه های درمانی برای مثانه بیش فعال عبارتند از:
یک پزشک می تواند با شما همکاری کند تا بهترین گزینه درمانی را که متناسب با اهداف و سبک زندگی شما باشد، پیدا کنید.
در صورت داشتن علائم عفونت، باید برای تکرر ادرار به یک پزشک مراجعه کنید:
همچنین در موارد زیر نیز باید به پزشک مراجعه کنید:
آیا احساس نیاز دائمی به دفع ادرار در حالی که مقدار کمی خارج می شود، طبیعی است؟
احساس نیاز دائمی به ادرار کردن طبیعی نیست. این حس می تواند نشانه ای از هر یک از شرایطی باشد که باعث تکرر ادرار می شوند؛ مانند عفونت ادراری، داروها، یبوست، بزرگی پروستات و مثانه بیش فعال.
ابرماده غذایی برای مثانه چیست؟
شواهدی وجود دارند مبنی بر اینکه آب کرنبری شیرین نشده و مکمل های کرنبری می توانند به جلوگیری از عفونت دستگاه ادراری کمک کنند. همچنین برخی شواهد نشان می دهند که پیروی از رژیم غذایی مدیترانه ای می تواند به تسکین علائم مثانه بیش فعال کمک کند.
بهترین درمان خانگی برای تکرر ادرار چیست؟
این موضوع به دلیل تکرر ادرار شما بستگی دارد. اما برای برخی از افراد، نوشیدن آب کمتر، کاهش مواد تحریک کننده مثانه مانند کافئین و درمان های کف لگن می تواند به کاهش تکرر ادرار کمک کند.
نیاز مکرر به دفع ادرار می تواند نگران کننده باشد. همچنین می تواند زمانی که باعث از دست دادن خواب شبانه می شود، اختلال ایجاد کند. اگر متوجه شدید که باید مکررا به سرویس بهداشتی بروید، فرض نکنید که این بخشی طبیعی از پیری است. در بیشتر موارد، تکرر ادرار ناشی از یک دلیل زمینه ای است که می توان آن را درمان کرد. اگر علائم ادراری دارید، حتما برای راهنمایی با یک پزشک صحبت کنید.
اطلاعات موجود در این مطلب تنها برای افزایش آگاهی ارائه شده اند و جایگزین مشاوره یا درمان پزشکی نیستند. حتما قبل از هرگونه اقدامی با پزشک مشورت کنید، به ویژه اگر بیماری خاصی دارید یا دارو مصرف می کنید.
