امضای توافق‌نامه‌ ریلی بین ایران، قزاقستان و ترکمنستان/ ترانزیت ریلی به ۱۵ میلیون تن ‌می‌رسد

به گزارش خبرگزاری تسنیم، جبارعلی ذاکری امروز در گفت‌وگویی خبری با اشاره به جایگاه راهبردی زیرساخت حمل‌ونقل ریلی و اهمیت توسعه آن، به تشریح وضعیت ترانزیت ریلی و چالش‌های پیش روی آن پرداخت و با تأکید بر ملی و منطقه‌ای بودن موضوع ترانزیت ریلی اظهار کرد: توسعه دیپلماسی ریلی و کریدورهای ترانزیتی به صورت جدی در دولت چهاردهم تعریف و در حال پیگیری است. ما در چارچوب شورای حمل‌ونقل ریلی کشورهای عضو جامعه کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (CIS)، که هر 6 ماه یک‌بار تشکیل می‌شود، برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت تعریف کرده‌ایم. حجم حمل بار بین‌المللی ریلی در سال گذشته به پنج میلیون تن رسید که بخش عمده آن از مبادی مهمی مانند بندر شهید رجایی، بندر امام و اینچه‌برون صورت گرفت.

مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در ادامه با اشاره به ظرفیت ویژه منطقه اینچه‌برون در استان گلستان بیان کرد: این منطقه می‌تواند و باید به عنوان دروازه ورودی کریدور شرقی دریای خزر عمل کند. بر اساس توافق‌نامه‌های امضا شده بین ایران، قزاقستان و ترکمنستان، متعهدیم حجم بار عبوری از این محور را در مدت کوتاهی به پنج میلیون تن برسانیم. اما در حال حاضر، توسعه این نقطه مرزی با چالش مواجه است.

وی اصلی‌ترین مشکل پیش‌روی توسعه اینچه‌برون را «سوءبرداشت از قانون» عنوان کرد و افزود: مشکل اصلی به نظر من برداشت ناصحیح از قانون است که توسعه در نقطه صفر مرزی را در سال‌های گذشته دچار وقفه کرده است. این موضوع تنها مختص اینچه‌برون نیست و ما نمونه‌های مشابهی در مبادی دیگری مانند جلفا و بندر کاسپین داشته‌ایم که خوشبختانه با تعامل حل شده و توسعه خوبی یافته‌اند. در حال حاضر تبادلات ریلی در اینچه‌برون به حدود 400 تا 700 هزار تن در سال محدود است.

ذاکری در توضیح موانع فنی و لجستیکی نیز گفت: سیستم ریلی کشورهای CIS با ایران یکسان نیست. عرض ریل آن‌ها عموماً 1520 میلی‌متر و راه‌آهن ایران 1435 میلی‌متر است. این تفاوت موجب می‌شود یا باید واگن‌های آن‌ها را روی بوژی‌های ایرانی قرار دهیم یا محموله را جابه‌جا کنیم که نیازمند توسعه زیرساخت‌های لجستیک در نقطه مرزی است.

وی درباره طرح این چالش و راه حل آن اظهارکرد: قانون به وضوح بیان کرده که کلیه دستگاه‌ها در محدوده مناطق آزاد، باید تحت مدیریت منطقه آزاد فعالیت کنند. راه‌آهن نیز در داخل سرزمین اصلی مانند همه دستگاه‌ها وظایف خود را مستقل انجام می‌دهد، اما داخل محدوده منطقه آزاد باید با تعامل و راهبری منطقه آزاد عمل کند. چندین جلسه کارشناسی برگزار شده و امیدواریم با انعطاف بیشتر، این موضوع به سرعت حل شود. این مشکل بین دو دستگاه اجرایی دولتی است و قطعاً در دولت قابل حل است.

مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با اشاره به رسالت ملی راه‌آهن خاطرنشان کرد: بحث ترانزیت ریلی محدود به یک منطقه نیست، بلکه رسالتی ملی بر دوش راه‌آهن است. همان‌طور که مقام معظم رهبری تأکید کرده‌اند، ایران در چهارراه ارتباطی شرق-غرب و شمال-جنوب قرار دارد و ما وظیفه داریم ظرفیت ترانزیت کشور را به 15 میلیون تن برسانیم. تنها از نقطه اینچه‌برون باید از رقم کنونی به 4 تا 5 میلیون تن در سال برسیم.

وی اضافه کرد: توسعه بدون امکان فعالیت لجستیک توسط راه‌آهن در نقطه مرزی ممکن نیست. امیدواریم با پیگیری‌های حقوقی و عزم دولت، این مانع برداشته شده و این مزیت اقتصادی بزرگ به نفع کشور و مردم گلستان که می‌تواند به دروازه شرقی دریای خزر تبدیل شود، محقق گردد.